Bài giảng Tiếng việt Lớp 5 - Luyện từ và câu: Đại từ xưng hô - Trần Thị Cẩm Châu

 Môn: Luyện từ và câu
GV:Trần Thị Cẩm Châu
 Lớp 5/3 Thứ sáu ngày 24 tháng 10 năm 2014
 Luyện từ và câu
 ĐẠI TỪ XƯNG HÔ
 I - Nhận xét
 Bài 1 :Trong sè c¸c tõ xng h« ®îc in ®Ëm díi ®©y, những tõ nµo 
 chØ ngêi nãi? Những tõ nµo chØ ngêi nghe? Tõ nµo chØ ngêi hay 
 vËt ®îc nh¾c tíi?
 Ngµy xa cã c« H¬ Bia ®Ñp nhng rÊt lêi, l¹i kh«ng biÕt yªu quý c¬m 
g¹o. Mét h«m, H¬ Bia ¨n c¬m ®Ó c¬m ®æ v·i lung tung. ThÊy vËy, c¬m 
hái:
 - ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o, sao chÞ khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 H¬ Bia giËn dữ:
 - Ta ®Ñp lµ do c«ng cha c«ng mÑ, chø ®©u nhê c¸c ng¬i.
 Nghe nãi vËy, thãc g¹o tøc l¾m. Đªm khuya, chóng rñ nhau bá c¶ vµo 
rõng. Theo truyện cổ Ê-Đê Thứ sáu ngày 24 tháng 10 năm 2014
 Luyện từ và câu
 ĐẠI TỪ XƯNG HÔ
 Ngµy xa cã c« H¬ Bia ®Ñp nhng rÊt lêi, l¹i kh«ng biÕt yªu quý c¬m 
g¹o. Mét h«m, H¬ Bia ¨n c¬m ®Ó c¬m ®æ v·i lung tung. ThÊy vËy, c¬m 
hái:
 - ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o, sao chÞ khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 H¬ Bia giËn d÷:
 - Ta ®Ñp lµ do c«ng cha c«ng mÑ, chø ®©u nhê c¸c ng¬i.
 Nghe nãi vËy, thãc g¹o tøc l¾m. §ªm khuya, chóng rñ nhau bá c¶ 
vµo rõng.
 Đ¹i tõ xng h« lµ tõ ®îc ngêi nãi dïng ®Ó tù chØ
 mình hay chØ ngêi kh¸c khi giao tiÕp. Thứ sáu ngày 24 tháng 10 năm 2014
 Luyện từ và câu
 ĐẠI TỪ XƯNG HÔ
 ChÞ ®Ñp lµ nhê c¬m g¹o , sao chÞ 
 khinh rÎ chóng t«i thÕ?
 CƠM
 Thái độ tôn trọng, lịch sự.
HƠ BIA
 Ta ®Ñp là do c«ng cha c«ng mÑ , chø 
 ®©u nhê c¸c ng¬i.
 Thái độ kiêu căng, coi thường 
 người khác. Thứ sáu ngày 24 tháng 10 năm 2014
 Luyện từ và câu
 ĐẠI TỪ XƯNG HÔ
 II - Ghi nhớ
1. §¹i tõ xng h« lµ tõ ®îc ngêi nãi dïng ®Ó tù chØ m×nh hay chØ 
 ngêi kh¸c khi giao tiÕp: t«i, chóng t«i; mµy, chóng mµy;
 nã, chóng nã, 
2. Bªn c¹nh c¸c tõ nãi trªn, ngêi ViÖt Nam cßn dïng nhiÒu 
 danh tõ chØ ngêi lµm ®¹i tõ xng h« ®Ó thÓ hiÖn râ thø bËc, 
 tuæi t¸c, giíi tÝnh: «ng, bµ, anh, chÞ, em, ch¸u, thÇy, b¹n,
3. Khi xng h«, cÇn chó ý chän tõ cho lÞch sù, thÓ hiÖn ®óng mèi 
 quan hÖ gi÷a m×nh víi ngêi nghe vµ ngêi ®îc nh¾c tíi. - Anh đừng giễu tôi! Anh với tôi 
 thử chạy thi coi ai hơn!
 Tôn trọng, lịch sự với thỏ
 - Rùa mà dám chạy thi với 
 thỏ sao?Ta chấp chú em 
 một nửa đường đó.
Kiêu căng, coi thường rùa Bµi 2. Chän c¸c ®¹i tõ xng h« t«i, nã, chóng ta thÝch hîp víi mçi chỗ 
trèng trong ®o¹n v¨n sau :
Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn:
 1 và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu 
Hú gọi: “Kìa cái cột chống trời. ” 2 ngước nhìn lên. Trước 
mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây 
xanh. 3 tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc 
ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao.
 Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói:
- 4 cũng từng bay qua cái trụ đó. 5 cao hơn tất cả những 
ống khói, những cột buồm, cột điện mà 6 thường gặp. 
Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng.
 Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai 
nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt.
 Theo Võ Quảng Thứ sáu ngày 24 tháng 10 năm 2014
 Luyện từ và câu
 ĐẠI TỪ XƯNG HÔ
 II - Ghi nhớ
1. §¹i tõ xng h« lµ tõ ®îc ngêi nãi dïng ®Ó tù chØ m×nh hay chØ 
 ngêi kh¸c khi giao tiÕp: t«i, chóng t«i; mµy, chóng mµy;
 nã, chóng nã, 
2. Bªn c¹nh c¸c tõ nãi trªn, ngêi ViÖt Nam cßn dïng nhiÒu 
 danh tõ chØ ngêi lµm ®¹i tõ xng h« ®Ó thÓ hiÖn râ thø bËc, 
 tuæi t¸c, giíi tÝnh: «ng, bµ, anh, chÞ, em, ch¸u, thÇy, b¹n,
3. Khi xng h«, cÇn chó ý chän tõ cho lÞch sù, thÓ hiÖn ®óng mèi 
 quan hÖ gi÷a m×nh víi ngêi nghe vµ ngêi ®îc nh¾c tíi.