Bài giảng Vật Lí Lớp 9 - Chủ đề 26: Thấu kính hội tụ-Thấu kính phân kì

 CHỦ ĐỀ 26. THẤU KÍNH HỘI TỤ - THẤU KÍNH PHÂN KÌ
 (VẬT LÍ 9) LỚP 9/3, LỚP 9/4
I. Thấu kính hội tụ:
1. Đặc điểm:
Thấu kính hội tụ (TKHT) là thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
 Kí hiệu: thấu kính hội tụ
Mỗi thấu kính đều có trục chính, quang tâm, tiêu đểm, tiêu cự.
O là quang tâm.
( ) là trục chính.
F, F’ là tiêu điểm.
f, 0F, 0F’ là tiêu cự (Lưu ý: f = 0F = 0F’ )
2. Đường truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKHT:
- Tia sáng tới song song trục chính ( ),cho tia ló ( tia nằm phía sau TKHT) qua tiêu 
điểm F’.
- Tia sáng tới qua quang tâm 0 cho tia ló truyền thẳng, không đổi hướng. (Hình 3)
TH 4: Vật thật ở trước TKHT ( 0A = 0F) => cho ảnh thật, ngược chiều, ở vô cực ∞.
 (Hình 4)
TH 5: Vật thật ở trước TKHT ( 0F > 0A) => cho ảnh ảo, cùng chiều, lớn hơn vật.
 I
 (Hình 5)
4. Vận dụng: 
Hoạt động 8 (SGK tr25)
Tóm tắt : AB = h =3cm; f =0F = 0F’ =12cm
a. TH1: 0A = d = 20cm (TKHT) => Dựng ảnh?
 TH2: 0A = d = 8cm (TKHT) => Dựng ảnh?
 TH 3: 0A = d = 8cm (TKPK) => Dựng ảnh?
b. Trường hợp nào ảnh ảo? So sánh ảnh ảo của TKHT với ảnh ảo của TKPK?
c. Tinh 0A’ = ? (cm); h’ = A’B’ = ? (cm) Kí hiệu: thấu kính phân kì
Mỗi thấu kính đều có trục chính, quang tâm, tiêu đểm, tiêu cự.
O là quang tâm. ( )
 0
( ) là trục chính. F F’
F, F’ là tiêu điểm.
f, 0F, 0F’ là tiêu cự (Lưu ý: f = 0F = 0F’ )
2. Đường truyền của 2 tia sáng đặc biệt qua TKPK:
- Tia sáng tới song song trục chính ( ),cho tia ló kéo dài ( tia ló nằm phía sau TKPK) 
qua tiêu điểm F’.
 S I
 ( )
 0
 F F’
- Tia sáng tới qua quang tâm 0 cho tia ló truyền thẳng, không đổi hướng.
 S
 I
 ( )
 0 F’
 F
3. Đặc điểm ảnh của một vật qua TKPK:
 Vật thật ở trước TKPK => cho ảnh ảo, cùng chiều, nhỏ hơn vật.