Giáo án môn Lịch sử Lớp 7 - Tiết 41-56 - Lê Thị Ân

 CHUYÊN ĐỀ HƯƠNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ TỪ 
 TUẦN 22 ĐẾN TUẦN 29 LỚP 7
Từ tiết 41 đén tiết 56 từ bài 20 NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ ( 1428 -1527) đến 
 bài 25 PHONG TRÀO TÂY SƠN
A/ MỤC TIÊU : 
 HS Nắm được
- Bộ máy chính quyền thời Lê Sơ, chính sách đối nội với quân đội, những nét chính 
về nội dung pháp luật, về kinh tế – xã hội, về văn học, khoa học nghệ thuật . Đây là 
thời kì cực thịnh của quốc gia Đại Việt.
- Sơ lược về cuộc đời , sự cống hiến to lớn của một số danh nhân văn hoá tiêu biểu: 
Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông
Sự suy yếu của triều đình Lê Sơ, những phe phái Sự xung đột về chính trị, tranh 
giành địa vị và quyền lợi.
- Phong trào đấu tranh của nông dân phát triển mạnh ở đầu thế kỉ XVI.
- Những nội dung cơ bản của nền kinh tế nông nghiêp ở Đàng Ngoài và Đàng Trong 
có gì thay đổi.
- Những nội dung cơ bản về tình hình văn hoá(Tôn giáo, sự ra đời chữ Quốc ngữ, văn 
học, nghệ thuật).
 - Sự mục nát của chính quyền Lê Trịnh ở Đàng Ngoài làm cho nền kinh tế đình đốn, 
công thương nghiệp sa sút nghiêm trọng  Nông dân sống cơ cực, phiêu tán vùng 
lên mạnh liệt chống lại chính quyền Pk .
 - Nhận thấy rõ tính xhất quyết liệt và quy mổộng lớn của phong trào khởi nghĩa 
nông dân Đàng Ngoài, đỉnh cao là khoảng giữa thế kỉ XVIII 
- Tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII ngày càng thối nát  Phong trào 
nông dân nổ ra. Diễn biến cuộc khởi nghĩa Tây Sơn
 - Các mốc niên đại gắn liền với các hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ 
chính quyền họ Lê, chúa Nguyễn ,Trịnh . Tài thao lược quân sự của Quang Trung và 
danh tướng Ngô Thì Nhậm.
- Những nét chính trong chiến dịch đại phá quân Thanh.Đặc biệt là trận Ngọc Hồi – 
Đống Đa.
-Thấy được những khó khăn mà Quang Trung phải vượt qua trong công cuộc xây 
dựng đất nước về mọi mặt.
B/ NỘI DUNG CƠ BẢN
I/ NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428 -1527)
1. Tổ chức bộ máy chính quyền:
- Nhà nước tập quyền chuyên chế hoàn chỉnh.
2. Tổ chức quân đội:
- Thực hiện chính sách “ Ngụ binh ư nông”.
- Quân đội gồm hai bộ phận
+.Quân đội quân triều đình.
+ Quân địa phương
3. Luật pháp:
- Ban hành bộ luật Hồng Đức.
4. Kinh tế + Nông nghiệp giảm sút.
+ Đời sống nhân dân cực khổ
 - Đàng Trong:
+ Chính quyền khuyến khích việc khai hoang, mở rộng diện tích.
+ Đặt Phủ Gia Định , lập làng xóm mới
* Sự phát triển của nghề thủ công và buôn bán:
- Thủ công nghiệp: phát triển xuất hiện nhiều mặt hàng
- Thương nghiệp: xuất hiện chợ, phố xá,
2. Văn hóa
- Tôn giáo:
- Sự ra đời chữ Quốc ngữ:
- Văn học nghệ thuật dân gian
IV. KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị:
- Giữa thế kỉ XVIII chính quyền Phong kiến Đàng Ngoài suy yếu nặng.
- Đời sống nhân dân cơ cực , họ nổi dậy đấu tranh.
2. Những cuộc khởi nghĩa lớn:
IV/PHONG TRÀO TÂY SƠN 
1. Xã hôi Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII
 - Chính quyền họ Nguyễn ở Đàng trong ngày càng suy yếu dần.
 - Đời sống nhân dân cơ cực.
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:
 - Ba anh em Nguyễn Nhạc lãnh đạo khởi nghĩa.
 - Chọn Tây Sơn làm Thượng đạo và Hạ đạo
 - Lực lượng nghĩa quân gồm nông dân, đồng bào các dân tộc thiểu số.
* Lật đổ chính quyền họ Nguyễn 1777
* Chiến thắng Rạch gầm – Xoài Mút (1785):
 Nguyễn Ánh sang cầu cứu nhà Xiêm.
- Tháng 1 -1785 Nguyễn Huệ tiến vào đất Gia Định chọn khúc sông từ Rạch Gầm 
đến Xoài Mút làm trận địa.
* Hạ thành Phú Xuân – tiến ra Bắc Hà tiêu diệt họ Trịnh
=> Tháng 6/ 1786 nghĩa quân Tây Sơn hạ thành Phú Xuân.
- Giữa nám 1786 nghĩa quân tiến ra Thăng Long, lật đổ chính quyên họ Trịnh
* Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản- Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà:
- Giữa năm 1788 Nguyễn Huệ tiến ra Thăng Long lần 2 thu phục Bắc Hà.
* Quân Thanh xâm lược nước ta
- Lê Chiêu Thống cầu cứu nhà Thanh.
* Quang Trung đại phá quân Thanh (1789):
 - Tháng 11.1788 Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung.
 - Từ vùng núi Tam Điệp, Quang Trung chia làm 5 đạo tiến ra Bắc.(SGK)
 -Từ 30 đến mồng 5 Tết Kỷ Dậu, Quang Trung đã quét sạch 29 vạn quân Thanh
* Nguyên nhân thắùng lợi, ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây sơn:
+ Nguyên nhân:được sự ủng hộ của quần chúng nhân dân, sự lãnh đạo tài tình của 
Quang Trung. 1 /Chọn câu đúng nhất về nguyên nhân bùng nổ phong trào khởi nghĩa nông dân ở 
thế kỉ XVI ?
 A triều đình rối loạn,
 B quan lại cậy quyền thế ức hiếp nhân dân,
 C quan lại ra sức bóc lột nhân dân,
 D mâu thuẫn giưã Nhà nước với nhân dân ngày càng sâu sắc.
Chọn D
2/ Nối nội dung ở cột A sao cho phù hợp với nội dung ở cột B 
 A(thời gian ) B (sự kiện)
 A năm 1380 - 1442 1 . Lương Thế Vinh
 B năm 1442 -1497 2 . Nguyễn Trãi
 C thế kỉ XV 3 . Lê Thánh Tông
 D năm 1442 4. Ngô Sĩ Liên
 A -2, B – 3, C – 4, D - 1
3/Chọn cụm từ và điền vào chỗ trống cho câu tròn nghĩa: Chàng Lía, Bình 
Định, áo vải, giúp dân dựng nước, Quảng Nam 
1. Ai vàoBình Định mà nghe
 Nói thơChàng Lía hát vèQuảng Nam 
2. Công chúa Lê Ngọc Hân đã ghi lại sự nghiệp của Quang Trung: 
 Mà nayáo vải .cờ đào
 Giúp dân dựng nước ..xiết bao công trình 
 b/ Sau khi lật đổ triều đại Tây Sơn. Nguyễn Ánh đặt(Niên hiệu Gia 
Long), chọn ..(Phú Xuân làm kinh đô) .Vua trực tiếp 
(nắm mọi quyền hành)từ trung ương đến địa phương. Năm 1815 
ông ban hành (Luật Gia Long)cả nước 
(30 tỉnh).và(1 phủ trực thuộc) 
4/ Chữ Quốc ngữ ra đời vào thế kỉ: (0,5đ)
 A thế kỷ XV B thế kỷ XVI 
 C thế kỷ XVII D thế kỷ XVIII
Chọn C
5/Chọn, khoanh tròn chữ cái đầu câu đúng
 Quang Trung đặt nền móng cho sự nghiệp thống nhất đất nước như thế nào?
a. Năm 1777 lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong
b. Năm 1786 lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài
c. Năm 1788 lật đổ chính quyền vua Lê
d. Đánh tan quân xâm lược Pháp
Chọn a,b,c
6/ So sánh nền kinh tế ở Đàng trong – Đàng Ngoài 
+ Đàng ngoài: kinh tế nông nghiệp giảm sút vfi chúa Trịnh không chăm lo công viêïc 
khai hoan, tổ chức đê điều, ruộng công bị bọn cường hào đêm đi cầm, bán. Nông dân 
không có ruộng cày cấy  Đời sông đói khổ.
+ Đàng Trong: Chúa Nguyễn ra sức khai thác, khuyến khích việc khai hoang, chiêu 
tập dân lưu vong, tha tô thuế, binh ịch ba năm liền, khuyến khích họ trở về quê cũ 
làm ăn, số dân đinh tăng, ruộng đất tăng, lập làng mới
7/ Lập bảng thống kê các danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc ở thế kỷ XV: Năm Tên người lãnh đạo Địa điểm
 - Những nhân vật nào sau đây là người lãnh đạo cuộc nổi đạy của nhân dân ở thế kỉ 
XIX
 a. Nông Văn Vân
 b. Nguyễn Hữu Cầu
 c. Lê Văn khôi
 d. Cao Bá Quát
 e. Hoàng Công Chất
 - Bài tập ghép đôi:
Nối các thàn phần kinh tế ở cột A phù hợp với những nét nổi bật về tình hình kinh tế 
cột B thế kỉ XIX
a. Nông nghiệp 1. Xuất hiện nhiều xưởng thủ công, làng thủ công.
b. Thủ công nghiệp 2. Xuất hiện nhiều tác phẩm văn thơ nổi tiếng.
c. Thương nghiệp 3. Chú ý việc khai hoang, lập đồn điền.
d. Văn học – NT 4. Tiếp thu kỉ thuật của Phương Tây
e. Khoa học – KT 5. Xuất hiện nhiều thành thị, thị tứ.
- Tình hình xã hội ở Đàng Trong như thế nào ở nửa sau thế kỉ XVIII?
- Tại sao Nguyễn Huệ chọn khúc sông từ Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trận địa? 
Trình bày diễn biến trận Rạch Gầâm – Xoài Mút
- Hãy nêu những hoạt động của Nguyễn Huệ trong cuộc tiến quân ra Bắc Hà lần thứ 
nhất?
- Tây Sơn lật đổ chính quyền Lê, Trịnh, Nguyễn như thế nào?
- Trình báy diễn biến chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa?
- Ý nghĩa của chiến thắng này?
 Giáo viên thực hiện
 Lê Thị Ân