Giáo án Ngữ Văn Lớp 9 - Chủ đề: Văn bản nhật dụng. Tiết 1,2: Phong cách Hồ Chí Minh

 Tuần 01: CHỦ ĐỀ: VĂN BẢN NHẬT DỤNG
Tieát 1, 2 
 PHONG CAÙCH HOÀ CHÍ MINH
 (Leâ Anh Trà)ø
 I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
 Giuùp hoïc sinh:
 - Thaáy ñöôïc veû ñeïp trong phong caùch Hoà Chí Minh laø söï keát hôïp haøi hoøa giöõa truyeàn 
thoáng vaø hieän ñaïi, daân toäc vaø nhaân loaïi, thanh cao vaø giaûn dò.
 - Töø loøng kính yeâu, töï haøo veà Baùc hoïc sinh coù yù thöùc tu döôõng , hoïc taäp, reøn luyeän 
theo göông Baùc.
II. CHUẨN BỊ:
 - GV : Saùch giaùo vieân , Saùch giaùo khoa, Caâu hoûi thaûo luaän.
 - HS : Traû lôøi caùc caâu hoûi trong SGK, söu taàm tranh, tö lieäu veà Baùc Hoà.
III. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: 
 Kieåm tra vieäc soaïn baøi cuûa H.
2. Giới thiệu bài mới:
 Hoà Chí Minh khoâng chæ laø anh huøng daân toäc vó ñaïi maø coøn laø danh nhaân vaên hoaù theá giôùi 
(Ngöôøi ñöôïc taëng danh hieäu danh nhaân vaên hoaù theá giôùi naêm 1990). Bôûi vaäy, phong caùch soáng vaø 
laøm vieäc cuûa Baùc Hoà khoâng chæ laø phong caùch soáng vaø laøm vieäc cuûa ngöôøi anh huøng daân toäc vó ñaïi 
maø coøn laø cuûa moät nhaø vaên hoaù lôùn, moät con ngöôøi cuûa neàn vaên hoaù töông lai. Vaäy veû ñeïp vaên hoaù 
cuûa phong caùch Hoà Chí Minh ñöôïc hình thaønh vaø bieåu hieän trong suoát cuoäc ñôøi cuûa Ngöôøi ra sao, 
chuùng ta seõ tìm hieåu baøi hoâm nay.
3. Tiến trình dạy và học:
 Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng
 Hoạt động 1: I. Đọc – hiểu chú 
 - GV höôùng daãn caùch ñoïc chaäm raõi , thích.
 roõ raøng, dieãn caûm, ngaét yù vaø nhaán 
 gioïng ôû töøng luaän ñieåm.
 - GV ñoïc maãu , nhaän xeùt caùch ñoïc 
 cuûa HS.
 - Höôùng daãn HS tìm hieåu chuù thích. 
 Giaûi thích theâm caùc töø: phong caùch, 
 vaên hoùa, di döôõng tinh thaàn .
 H: Em haõy giôùi thieäu ñoâi neùt veà taùc 
 giaû - Leâ Anh Traø: vieän tröôûng 1. Taùc giaû: 
 H: Xeùt veà noäi dung, ñaây laø vaên baûn vieän vaên hoùa VN.
 naøo maø em ñaõ hoïc? - Vaên baûn nhaät duïng ñeà caäp 2. Taùc phaåm:
 ñeán moät vaán ñeà mang tính - Vaên baûn nhaät duïng
 chaát thôøi söï, xaõ hoäi: Hoäi 
 nhaäp vôùi theá giôùi vaø baûo veä 
 ? Keå teân moät soá vaên baûn nhaät duïng baûn saéc vaên hoùa daân toäc.
 1 + Treân neàn taûng vaên hoùa 
 daân toäc maø tieáp thu nhöõng 
 aûnh höôûng quoác teá.
H: Haõy cho bieát tg ñaõ söû duïng nhöõng - Ngheä thuaät: lieät keâ, ñoái 
bieän phaùp ngheä thuaät naøo ôû phaàn laäp. 
vaên baûn naøy? Lieät keâ, ñoái laäp, 
H: Ngoaøi ra khi T/M tg coøn ñöa vaøo - Lôøi bình. lôøi bình.
nhöõng yeáu toá naøo khaùc? (Em coù 
nhaän xeùt gì veà phöông thöùc bieåu ñaït 
ñöôïc söû duïng trong caâu vaên sau: 
“Coù theå noùi ít coù vò laõnh tuï naøo laïi 
am hieåu nhieàu veà caùc daân toäc vaø 
nhaân daân theá giôùi, vaên hoùa theá giôùi 
saâu saéc nhö Chuû tòch Hoà Chí 
Minh”.)
H: Vieäc ñöa nhöõng lôøi bình vaø söû - Laøm noåi baät phong caùch 
duïng nhöõng bieän phaùp NT vaøo khi soáng cuûa Baùc, boäc loä tình 
T/M veû ñeïp trong PC cuûa Baùc coù taùc caûm cuûa taùc giaû
duïng gì?
H: Taùc giaû ñaõ nhaän xeùt ntn veà - Vh truyeàn thoáng nhaøo naën 
nhöõng bieåu hieän VH ñoù ôû Baùc? vôùi vh nhaân loaïi
H: Töø ñoù em hieåu theâm ñöôïc gì veà -Thoáng nhaát haøi hoøa giöõa 
veû ñeïp trong pc HCM? daân toäc vaø nhaân loaïi.
? Lieân heä thöïc teá: Em hoïc taäp - Tieáp thu coù choïn loïc; keát Vốn hiểu biết sâu 
ñöôïc gì qua nhaân caùch, loái soáng ñoù? hôïp haøi vh daân toäc nhaân rộng, sự kết hợp haøi 
GV dieãn giaûng: Söï hieåu bieát cuûa Baùc loaïi; giöõa vh truyeàn thoáng vaø hoøa giöõa văn hoá 
saâu roäng, tieáp thu vaên hoùa nöôùc hieän ñaïi. daân toäc vaø nhaân loaïi.
ngoaøi moät caùch chuû ñoäng, saùng taïo 
vaø coù choïn loïc. Baùc khoâng chæ hieåu 
bieát maø coøn hoøa nhaäp vôùi moâi 
tröôøng vaên hoùa theá giôùi nhöng vaãn 
giöõ ñöôïc baûn saéc daân toäc. Söï tieáp 
thu vaên hoaù theá giôùi treân neàn taûng 
caùi goác vaên hoaù daân toäc ñaõ hình 
thaønh ôû Baùc moät nhaân caùch. Chính 
voán tri thöùc vaên hoaù saâu roäng ñaõ taïo 
neân neùt ñeïp trong phong caùch cuûa 
HCM.
HS: Ñoïc phaàn 2.
H: Loái soáng raát bình dò, raát VN, raát - Ñoïc phaàn coøn laïi.
phöông Ñoâng cuûa BH ñöôïc bieåu - 3 khía caïnh:
hieän ôû nhöõng khía caïnh naøo, phöông * Nôi ôû, nôi laøm vieäc: Nhaø 
dieän naøo? (Laø moät Chuû tòch nöôùc, saøn nhoû, ñoà ñaïc moäc maïc, 2. Loái soáng:
 3 ñaém mình trong thuù queâ :
 “Thu aên maêng truùc, ñoâng aên giaù,
 Xuaân taém hoà sen, haï taém ao
 Truùc bieác nöôùc trong ta saün coù
 Phong löu raát möïc deã ai bì”.
=> PC HCM vöøa mang veû ñeïp trí 
tueä vöøa mang veû ñeïp ñaïo ñöùc. Noùi 
caùch khaùc, ñaây laø 1 caùch soáng ñeïp – 
laø neùt ñeïp voán coù cuûa daân toäc vöøa töï 
nhieân vöøa gaàn guõi khoâng xa laï vôùi 
moïi ngöôøi vaø moïi ngöôøi coù theå hoïc 
taäp.
? Lieân heä thöïc teá: Vaäy sau khi ñaõ 
tieáp nhaän veû ñeïp trong loái soáng - Giaûn dò, hoøa ñoàng
HCM, em ñaõ hoïc taäp ñöôïc ñieàu gì ôû + Loái soáng coù vaên hoùa, ->Lối sống giaûn dò, 
Baùc cho cuoäc soáng cuï theå cuûa mình? “moát”, hieän ñaïi trong noùi vöøa thanh cao mà 
Hoạt động 3: naêng, nhö theá naøo cho phuø vĩ đại.
? Neâu noäi dung, ngheä thuaät, yù nghóa hôïp, (khoâng maëc quaàn ñaùy 
cuûa vaên baûn? xeä, baïn nam khoâng ñeo boâng 
- Noäi dung: tai, xoû muõi, khoâng duøng ngoân 
+ Söï hieåu bieát saâu roäng veà caùc daân ngöõ thôøi @)
toäc vaø vaên hoùa theá giôùi nhaøo naëên - HS ñoïc ghi nhôù trang 8/ 
neân coát caùch vaên hoùa daân toäc Hoà SGK.
Chí Minh. - Ngheä thuaät:
+ Phong caùch HCM laø söï giaûn dò + Keát hôïp giöõa keå vaø bình 
trong loái soáng, sinh hoaït haøng ngaøy, luaän. Ñan xen giöõa nhöõng 
laø caùch di döôõng tinh thaàn, theå hieän lôøi keå laø lôøi bình luaän moät 
moät quan nieäm thaåm mó cao ñeïp. caùch töï nhieân: “Coù theå noùi ít III. Ghi nhớ:
- Ngheä thuaät: coù vò laõnh tuï naøo laïi am hieåu SGK trang 8
+ Söû duïng ngoân ngöõ trang troïng. nhieàu veà caùc daân toäc vaø 
+ Vaän duïng keát hôïp caùc phöông thöùc nhaân daân treân theá giôùi, vaên 
bieåu ñaït töï söï, bieåu caûm, laäp luaän. hoùa theá giôùi saâu saéc nhö Chuû 
+ Vaän duïng caùc hình thöùc so saùnh, tòch Hoà Chí Minh”
ñoái laäp. + Choïn loïc nhöõng chi tieát 
- YÙ nghóa: Baèng laäp luaän chaët cheõ, tieâu bieåu (DC)
chöùng cöù xaùc thöïc, taùc giaû Leâ Anh + Ñan xen thô Nguyeãn Bænh 
Traø ñaõ cho thaáy coát caùch vaên hoùa Khieâm, caùch duøng töø Haùn 
HCM trong nhaän thöùc vaø trong haønh Vieät gôïi cho ngöôøi ñoïc thaáy 
ñoäng. Töø ñoù ñaët ra vaán ñeà cuûa thôøi söï gaàn guõi giöõa HCM vôùi 
kì hoäi nhaäp: tieáp thu tinh hoa vaên caùc baäc hieàn trieát cuûa daân 
hoùa nhaân loaïi, ñoàng thôøi phaûi giöõ toäc.
gìn, phaùt huy baûn saéc vaên hoùa daân + Söû duïng ngheä thuaät ñoái 
toäc. laäp: vó nhaân maø heát söùc giaûn 
 5 nguyên vật liệu. Đến năm 1954, Chính phủ chuyển về thủ đô Hà Nội, nhiều người đề nghị Bác ở 
Phủ Toàn quyền Đông Dương tráng lệ, nhưng Bác đã từ chối và chỉ chọn căn phòng nhỏ của 
người thợ điện đơn sơ bên ao cá để ở. Mãi đến ngày 17-5-1958, Bác mới chuyển về ở căn nhà 
sàn chỉ vẻn vẹn có 23,14 m2 cho đến lúc qua đời.
IV. CỦNG CỐ: Caâu hoûi traéc nghieäm:
 Baøi taäp: Neâu nhöõng neùt khaùc nhau giöõa vaên baûn “Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà” vaø 
vaên baûn “ Phong caùch Hoà Chí Minh” töø ñoù neâu caûm nghó cuûa em veà veû ñeïp taâm hoàn cuûa Baùc.
 Gôïi yù: GV ñaõ yeâu caàu HS ñoïc laïi vaên baûn “ Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà” vaø trong 
quaù trình tìm hieåu baøi môùi cuõng ñaõ so saùnh nhaèm khaéc saâu baøi giaûng vì vaäy HS coù theå ñoái 
chieáu 2 vaên baûn naøy treân phöông dieän ngheä thuaät vaø noäi dung
 - Vaên baûn: “Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà” chæ trình baøy nhöõng bieåu hieän veà loái soáng 
giaûn dò cuûa Baùc.
 - Vaên baûn: “Phong caùch Hoà Chí Minh” neâu caû quaù trình hình thaønh phong caùch soáng 
cuûa Baùc treân nhieàu phöông dieänvaø nhöõng bieåu hieän cuûa phong caùch ñoù-> neùt hieän ñaïi vaø 
truyeàn thoáng trong phong caùch cuûa Baùc; loái soáng giaûn dò maø thanh cao; taâm hoàn trong saùng 
vaø cao thöôïng, söï tieáp thu tinh hoa vaên hoùa nhaân loaïi, => mang neùt ñeïp cuûa thôøi ñaïi vaø cuûa 
daân toäc VN
V. DẶN DÒ:
 - Hoïc ghi nhôù. 
 - Söu taàm theâm nhöõng caâu chuyeän veà loái soáng giaûn dò maø cao ñeïp cuûa Baùc Hoà.
 - Soaïn baøi “Ñaáu tranh cho moät theá giôùi hoøa bình”
Tuần 1: Tieát 3, 4 
 ÑAÁU TRANH CHO MOÄT THEÁ GIÔÙI HOØA BÌNH
 (G.G. Maùc-keùt)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
 Giuùp HS:
 Hieåu ñöôïc noäi dung vaán ñeà ñaët ra trong vaên baûn : nguy cô chieán tranh haït nhaân ñe doïa 
toøan boä söï soáng treân traùi ñaát vaø nhieäm vuï caáp baùch cuûa toøan nhaân loïai laø ngaên chaän nguy côù 
ñoù; laø ñaáu tranh cho moät theá giôùi hoøa bình .
II. CHUẨN BỊ:
 Giaùo vieân : saùch giaùo vieân ,saùch giaùo khoa ,caâu hoûi thaûo luaän .
 7 H: Vaán ñeà aáy ñöôïc trình baøy qua hieåm hoïa khuûng khieáp ñang ñe 
maáy luaän ñieåm? Xaùc ñònh? doïa loaøi ngöôøi vaø söï soáng treân 
 traùi ñaát.
 2. Ñaáu tranh ñeå boû nguy cô 
 buøng noå chieán tranh haït nhaân 
 laø nhieäm vuï caáp baùch cuûa toaøn 
 nhaân loaïi.
 - Qua 4 luaän cöù: 
 + Kho vuõ khí haït nhaân coù khaû 
H: Hai luaän ñieåm cô baûn treân ñöôïc naêng huûy dieät traùi ñaát vaø caùc 
trieån khai qua caùc luaän cöù naøo? haønh tinh.
 + Cuoäc chaïy ñua vuõ trang laøm 
 maát ñi khaû naêng caûi thieän ñôøi 
 soáng con ngöôøi.
 +Chieán tranh haït nhaân ñi 
 ngöôïc laïi lí trí cuûa loaøi ngöôøi, 
 ngöôïc laïi lí trí cuûa töï nhieân, 
 phaûn laïi söï tieán hoùa,
 + Ngaên chaën cuoäc chieán tranh 
 haït nhaân, ñaáu tranh cho theá 
 giôùi hoøa bình
Hoạt động 2: II. Đọc - hiểu văn 
Luaän cöù 1: - Xaùc ñònh cuï theå thôøi gian bản:
H: Nguy cô chieán tranh haït nhaân ñe (8/8/1986), ñöa ra soá lieäu cuï 1. Nguy cô chieán 
doïa loaøi ngöôøi vaø söï soáng treân traùi theå: Moïi ngöôøi ñang ngoài treân tranh haït nhaân.
ñaát ñaõ ñöôïc taùc giaû chæ roõ nhö theá moät thuøng boán taán thuoác noå+ - Noå tung -> laøm 
naøo? (Baèng chöùng, lí leõ) Soá ñaàu ñaïn haït nhaân coù theå bieán heát thaûy.
 tieâu dieät taát caû caùc haønh tinh - Tieâu dieät caùc haønh 
 - Söû duïng daãn chöùng phong tinh.
 phuù, so saùnh, thuyeát phuïc.
H: Em coù nhaän xeùt gì veà caùc daãn Chöùng cöù xaùc 
chöùng ñöôïc söû duïng? Vieäc söû duïng thöïc.
caùc daãn chöùng treân taùc ñoäng ñeán Ñe doïa toaøn 
ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe nhö theá naøo? - Maát ñi khaû naêng soáng toát nhaân loaïi.
H: HS tìm theâm tö lieäu minh hoïa ñeïp:
Luaän cöù 2 + Y teá : 10 chieác taøu saân bay 2. Cuoäc chaïy ñua vuõ 
H: Baèng nhöõng chöùng cöù vaø laäp mang vuõ khí haït nhaân baèng trang.
luaän ra sao, taùc giaû chæ roõ söï toán thöïc hieän chöông trình phoøng - Maát ñi khaû naêng 
keùm vaø tính chaát voâ lí cuûa cuoäc beänh trong 14 naêm, baûo veä 1 tæ soáng toát ñeïp: 
chaïy ñua vuõ trang haït nhaân ?(H: ngöôøi .Y teá.
Nhaø vaên Mac-keùt ñaõ caûnh baùo ñieàu + Tieáp teá thöïc phaåm: 27 teân 
gì veà chieán tranh haït nhaân?) löûa MX laø ñuû traû tieàn noâng cuï 
 caàn thieát cho caùc nöôùc ngheøo 
 .Thöïc phaåm.
 9