Giáo án Tiếng việt Lớp 4 - Tập đọc: Dế Mèn bênh vực kẻ yếu

 Thứ hai, ngày 22 tháng 8 năm 2011.
 Tập đọc
 DẾ MÈN BÊNH VỰC KẺ YẾU
I.MỤC TIÊU:
 - Đọc rành mạch, trôi chảy; bước đầu có giọng đọc phù hợp tính cách của nhân vật 
(Nhà Trò, Dế Mèn).
 - Hiểu nội dung bài: Ca ngợi Dế Mèn có tấm lòng nghĩa hiệp – bênh vực người yếu.
 - Phát hiện được những lời nói, cử chỉ cho thấy tấm lòng nghĩa hiệp cuả Dế Mèn; bước 
 đầu biết nhận xét về một nhân vật trong bài. (Trả lời được các câu hỏi trong SGK)
 *GD KNS: Sự cảm thông; xác định giá trị; tự nhận thức về bản thân.
II.CHUẨN BỊ:
 - Tranh minh hoạ trong SGK
 - Bảng phụ viết sẵn câu, đoạn văn cần hướng dẫn HS luyện đọc
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
 1/ Bài cũ:
 2/ Bài mới:
 a/ Khám phá:
 - GV yêu cầu HS mở tranh minh hoạ - HS nêu: chủ điểm đầu tiên: Thương 
 chủ điểm đầu tiên & cho biết tên của chủ người như thể thương thân với tranh minh 
 điểm, cho biết tranh minh hoạ vẽ những hoạ chủ điểm thể hiện những con người 
 gì? yêu thương, giúp đỡ nhau khi gặp hoạn 
 nạn, khó khăn
 - GV giới thiệu tập truyện Dế Mèn - HS theo dõi
 phiêu lưu kí & giới thiệu: Đây là tập 
 truyện nói về những cuộc phiêu lưu của 
 Dế Mèn. Truyện được nhà văn Tô Hoài 
 viết năm 1941. Đến nay, truyện này đã 
 được tái bản nhiều lần & được dịch ra 
 nhiều thứ tiếng trên thế giới. Các bạn nhỏ 
 ở mọi nơi đều rất thích truyện này.
 - Bài tập đọc Dế Mèn bênh vực kẻ yếu là 
 một trích đoạn từ truyện Dế Mèn phiêu 
 lưu kí 
 - GV yêu cầu HS quan sát tranh minh 
 hoạ để biết hình dáng Dế Mèn & Nhà 
 Trò.
 b/ Kết nối:
 Hoạt động1: Hướng dẫn luyện đọc
 ▪ Bước 1: GV giúp HS chia đoạn bài - HS nêu:
 tập đọc + Đoạn 1: Một hôm  bay được xa.
 + Đoạn 2: Tôi đến gần  ăn thịt em.
 + Đoạn 3: còn lại Hoạt động 3: Hướng dẫn đọc diễn cảm
 ▪ Bước 1: Hướng dẫn HS đọc từng 
đoạn văn
- GV mời HS đọc tiếp nối nhau từng - Mỗi HS đọc 1 đoạn theo trình tự các 
đoạn trong bài đoạn trong bài
- GV hướng dẫn, điều chỉnh cách đọc - HS nhận xét, điều chỉnh lại cách đọc 
cho các em sau mỗi đoạn. cho phù hợp
 ▪ Bước 2: Hướng dẫn kĩ cách đọc 1 
đoạn văn
- GV treo bảng phụ có ghi đoạn văn cần - Thảo luận thầy – trò để tìm ra cách đọc 
đọc diễn cảm (Năm trước, gặp khi trời phù hợp
làm đói kém cậy khoẻ ăn hiếp kẻ yếu)
- GV cùng trao đổi, thảo luận với HS - HS luyện đọc diễn cảm đoạn văn theo 
cách đọc diễn cảm (ngắt, nghỉ, nhấn cặp
giọng) - HS đọc trước lớp
 - Đại diện nhóm thi đọc diễn cảm (đoạn, 
- GV sửa lỗi cho các em bài, phân vai) trước lớp
d/ Vận dụng:
- Em học được gì ở nhân vật Dế Mèn? - HS nêu 
- GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập 
của HS trong giờ học Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu bài
 ▪ Bước 1: GV yêu cầu HS đọc ▪ HS đọc 2 khổ thơ đầu
thành tiếng, đọc thầm 2 khổ thơ đầu
 + Em hiểu những câu thơ sau muốn nói - Những câu thơ trên cho biết mẹ bạn nhỏ 
điều gì? bị ốm: lá trầu nằm khô giữa cơi trầu vì mẹ 
Lá trầu khô giữa cơi trầu không ăn được. Truyện Kiều gấp lại vì mẹ 
 không đọc được, ruộng vườn trưa vắng bóng 
Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa mẹ vì mẹ ốm không làm lụng được.
- GV nhận xét & chốt ý 
Bước 2: GV yêu cầu HS đọc khổ thơ 3
 + Sự quan tâm chăm sóc của làng xóm ▪ HS đọc khổ thơ 3
đối với mẹ của bạn nhỏ được thể hiện qua - Cô bác xóm làng đến thăm – Người cho 
những câu thơ nào? trứng, người cho cam – Anh y sĩ đã mang 
- GV nhận xét & chốt ý thuốc vào.
 ▪ Bước 3: GV yêu cầu HS đọc ▪ HS đọc thầm toàn bài thơ
thầm toàn bài thơ, trả lời câu hỏi:
 + Những chi tiết nào trong bài thơ bộc lộ - Bạn nhỏ xót thương mẹ: Nắng mưa từ 
tình yêu thương sâu sắc của bạn nhỏ đối những ngày xưa / Lặn trong đời mẹ đến giờ 
với mẹ? chưa tan – Cả đời đi gió đi sương / Bây giờ 
 mẹ lại lần giường tập đi – Vì con, mẹ khổ 
 đủ điều / Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp 
- GV nhận xét & chốt ý nhăn
c/ Thực hành:
Hoạt động 3: Hướng dẫn đọc diễn cảm
 ▪ Bước 1: Hướng dẫn HS đọc 
từng khổ thơ
- GV mời 3 HS đọc tiếp nối nhau từng - 3 HS tiếp nối nhau đọc bài thơ.
khổ thơ trong bài - HS nhận xét, điều chỉnh lại cách đọc cho 
- GV hướng dẫn HS tìm đúng giọng đọc phù hợp
& thể hiện đúng nội dung các khổ thơ hợp 
với diễn biến tâm trạng của đứa con khi 
mẹ ốm.
 ▪ Bước 2: Hướng dẫn kĩ cách 
đọc 1 đoạn văn
- GV treo bảng phụ có ghi khổ thơ cần - Thảo luận thầy – trò để tìm ra cách đọc 
đọc diễn cảm (Sáng nay trời đổ mưa rào phù hợp
Một mình con sắm cả ba vai chèo) - HS luyện đọc diễn cảm khổ thơ theo cặp
- GV cùng trao đổi, thảo luận với HS 
cách đọc diễn cảm (ngắt, nghỉ, nhấn 
giọng)
- GV theo dõi, uốn nắn - HS luyện đọc diễn cảm trước lớp
- Yêu cầu HS nhẩm HTL bài thơ. GV tổ - HS nhẩm thuộc lòng bài thơ & thi đọc 
chức cho HS thi đọc thuộc lòng từng khổ, thuộc lòng từng khổ thơ, cả bài.
cả bài thơ.
d/ Vận dụng:
+ Em hãy nêu ý nghĩa của bài thơ? - Tình cảm yêu thương sâu sắc, sự hiếu 
 thảo, lòng biết ơn của bạn nhỏ với người mẹ Thứ hai, ngày 29 tháng 8 năm 2011.
 Tập đọc
 DẾ MÈN BÊNH VỰC KẺ YẾU (tt)
I.MỤC TIÊU:
 - Giọng đọc phù hợp với tính cách mạnh mẽ của nhân vật Dế Mèn.
 - Hiểu được nội dung bài : Ca ngợi Dế Mèn có tấm lòng nghĩa hiệp, ghét áp bức, bất 
 công, bênh vực chị Nhà Trò yếu đuối, bất hạnh .
 - Chọn được danh hiệu phù hợp với tính cách của Dế Mèn. (trả lời được các câu hỏi trong 
SGK, riêng CH4, vì sao HS khá, giỏi trả lời).
 *GD KNS: Thể hiện sự cảm thông; xác định giá trị; tự nhận thức về bản thân.
II.CHUẨN BỊ:
 - Tranh minh hoạ 
 - Bảng phụ viết sẵn câu, đoạn văn cần hướng dẫn HS luyện đọc
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
 ❖ Bài cũ: 
 - GV yêu cầu 1 HS đọc bài Dế Mèn bênh - HS đọc bài & nêu ý nghĩa câu chuyện
 vực kẻ yếu (phần 1), nêu ý nghĩa truyện 
 - GV yêu cầu 1 HS đọc thuộc lòng bài tập - HS đọc thuộc lòng bài thơ 
 đọc - HS nhận xét
 - GV nhận xét & chấm điểm
 ❖ Bài mới: 
 a/ Khám phá:
 Trong bài đọc lần trước, các em đã -HS lắng nghe
 biết cuộc gặp gỡ giữa Dế Mèn & Nhà Trò. 
 Nhà Trò đã kể cho Dế Mèn nghe về sự ức 
 hiếp của bọn nhện & tình cảnh khốn khó 
 của mình. Dế Mèn hứa sẽ bảo vệ Nhà Trò. 
 Bài đọc các em học tiếp hôm nay sẽ cho 
 chúng ta thấy cách Dế Mèn hành động để 
 trấn áp bọn nhện, giúp Nhà Trò.
 b/ Kết nối:
 Hoạt động1: Hướng dẫn luyện đọc
 ▪ Bước 1: GV giúp HS chia đoạn bài - HS nêu:
 tập đọc + Đoạn 1: 4 dòng đầu (Trận địa mai phục của 
 bọn nhện)
 + Đoạn 2: 6 dòng tiếp theo (Dế Mèn ra oai 
 với bọn nhện)
 + Đoạn 3: Phần còn lại (Kết cục của câu 
 chuyện)
 ▪ Bước 2: GV yêu cầu HS luyện đọc 
 theo trình tự các đoạn trong bài (đọc 2, 3 
 lượt) hết các vòng vây đi không?) - HS luyện đọc diễn cảm đoạn văn theo cặp
- GV cùng trao đổi, thảo luận với HS cách - HS đọc trước lớp
đọc diễn cảm (ngắt, nghỉ, nhấn giọng) - Đại diện nhóm thi đọc diễn cảm (đoạn, 
 bài, phân vai) trước lớp
- GV sửa lỗi cho các em - HS nêu 
d/ Vận dụng:
- Yêu cầu HS đọc câu hỏi 4 -HS nêu
- Yêu cầu HS hoạt động nhóm đôi để trao 
đổi, thảo luận
- GV kết luận: Các danh hiệu đều ghi 
nhận những phẩm chất đáng ca ngợi những 
mỗi danh hiệu đều có nét nghĩa riêng 
nhưng thích hợp nhất để đặt cho Dế Mèn 
chính là danh hiệu hiệp sĩ, bởi vì Dế Mèn 
đã hành động mạnh mẽ, kiên quyết & hào 
hiệp để chống lại áp bức, bất công; che 
chở, bênh vực, giúp đỡ người yếu.
- GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập 
của HS trong giờ học
- Yêu cầu HS về nhà tiếp tục luyện đọc 
bài văn, chuẩn bị bài: Truyện cổ nước 
mình + Bài thơ gợi cho em nhớ đến những truyện - Tấm Cám (Truyện thể hiện sự công 
cổ nào? Nêu ý nghĩa của những truyện đó? bằng); Đẽo cày giữa đường (khuyên người 
 ta phải có chủ kiến của riêng mìnhm không 
 nên thấy ai nói gì cũng cho là phải thì sẽ 
 chẳng làm nên công chuyện gì)
+ Tìm thêm những truyện cổ khác thể hiện sự - HS nêu
nhân hậu của người Việt Nam ta?
+ Em hiểu ý hai dòng thơ cuối bài như thế - Ý hai dòng thơ cuối bài: truyện cổ chính 
nào? là những lời răn dạy của cha ông đối với 
 đời sau. Qua những câu chuyện cổ, ông cha 
 dạy con cháu cần sống nhân hậu, độ lượng, 
 công bằng, chăm chỉ 
Hoạt động 3: Hướng dẫn đọc diễn cảm
 ▪ Bước 1: Hướng dẫn HS đọc từng 
đoạn thơ 
- GV mời HS đọc tiếp nối nhau từng đoạn - Mỗi HS đọc 1 đoạn theo trình tự các 
trong bài đoạn trong bài thơ 
 - HS nhận xét, điều chỉnh lại cách đọc 
 cho phù hợp
 ▪ Bước 2: Hướng dẫn kĩ cách đọc 1 
đoạn thơ
- GV treo bảng phụ có ghi đoạn thơ cần đọc - Thảo luận thầy – trò để tìm ra cách đọc 
diễn cảm (Tôi yêu truyện cổ nước tôi  có phù hợp
rặng dừa nghiêng soi) - HS luyện đọc diễn cảm đoạn văn theo 
 cặp
- GV cùng trao đổi, thảo luận với HS cách - HS đọc trước lớp
đọc diễn cảm (ngắt, nghỉ, nhấn giọng) - Đại diện nhóm thi đọc diễn cảm (đoạn, 
- GV sửa lỗi cho các em bài) trước lớp
 - HS nhẩm HTL bài thơ.
 - HS thi đọc thuộc lòng từng đoạn, cả bài 
 thơ.
❖ Củng cố 
- Em hãy nêu ý nghĩa của bài thơ? - HS nêu 
❖ Dặn dò: 
- GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của 
HS trong giờ học
- Yêu cầu HS về nhà tiếp tục luyện đọc bài 
văn, chuẩn bị bài: Thư thăm bạn