Giáo án Toán Hình Lớp 9 - Chương I: Hệ thức lượng trong tam giác vuông. Tiết 01: Một số hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông - Nguyễn Thị Tâm

 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
 CHƯƠNG I. HỆ THỨC LƯỢNG TRONG TAM GIÁC VUÔNG
Tiết 01 MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG 
 TAM GIÁC VUÔNG
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Hiểu cách chứng minh các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác 
vuông.
2. Kĩ năng: Biết vận dụng các hệ thức về cạnh và đường cao để giải bài tập và giải quyết 
một số bài toán thực tế.
3. Thái độ: Yêu thích môn học và tích cực vận dụng
4. Định hướng hình thành phẩm chất, năng lực
 - Phẩm chất: Tự chủ, có trách nhiệm.
 - Năng lực: Tự học, giải quyết vấn đề, tích cực, giao tiếp, hợp tác, chia sẻ.
II. CHUẨN BỊ 
1. Giáo viên: Bảng phụ, giấy nháp, phiếu hcoj tập, thước kẻ, bút viết, 
2. Học sinh: Thước kẻ, đọc bài các trường hợp đồng dạng của tam giác vuông.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp:
2. Nội dung:
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
 (Chuyển giao nhiệm vụ, quan (Thực hiện nhiệm vụ, 
 sát hỗ trợ hs khi cần, kiểm tra báo cáo kết quả, đánh 
 kết quả, nhận xét, đánh giá, giá kết quả hđ)
 chốt kiến thức, cách làm.)
 A. Hoạt động khởi động(5 phút)
 Mục tiêu: Nhớ lại các khái niệm về cạnh góc vuông, đường cao, cạnh huyền, hình chiếu
 Phương pháp: HĐ cá nhận, HĐ nhóm, tự kiểm tra, đánh giá
 Sản phẩm: Hoàn thành được yêu cầu của GV
 Nhiệm vụ 1: Nhiệm vụ 1:
 Y/c HS hoạt động cá nhân, thực - HS hoạt động cá 
 hiện các yêu cầu sau vào vở: nhân, thực hiện các 
 - Vẽ tam giác ABC vuông tại yêu cầu sau vào vở:
 1 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
 Muốn c/m được dùng phương GV và ghi vào vở
 pháp nào?
 (Phân tích đi lên) -HS trả lời b) VD 1:
 - Hướng dẫn HS phân tích đi Trong tam giác vuông ABC có:
 lên:
 b2 a.b'; c2 a.c'
 - Hãy đứng tại chỗ c/m
 b2 c2 a.b' a.c'
 Nhiệm vụ 2: VD củng cố trực 
 tiếp: a.(b' c') a.a a 2
 Cá nhân HS tự đọc 
 - Tương tự như vậy ta chứng Đây là nd định lý Pitago
 2 thông tin
 minh b a.b' như thế nào?
 - Qua hình vẽ cho biết mối 
 quan hệ về độ dài cạnh huyền - Từng cặp đôi chia sẻ 
 với hình chiếu hai cạnh góc thông tin vừa tìm hiểu
 vuông trên cạnh huyền - 1 HS lên trình bày 
 - Cho HS nghiên cứu ví dụ 1 VD1.
 Hoạt động 2: Một số hệ thức 2. Một số hệ thức liên quan 
 liên quan đến đường đến đường cao
 caoNhiệm vụ 3: Y/c thảo luận a) Định lý 2: SGK
 nhóm 2 câu hỏi
 h2 b'.c '
 - GV dẫn dắt vào phần 2. Cá nhân HS tự đọc 
 thông tin Chứng minh:
 - Y/c HS tìm hiểu định lý 2 
 trong phần đóng khung, chia se Xét hai tam giác vuông AHB 
 với bạn (cặp đôi) về thống tin - Từng cặp đôi chia sẻ và CHA có: 
 em vừa đọc.(3 phút) thông tin vừa tìm hiểu ·ABH C· AH (vì cùng phụ với 
 Gv: Y/c HS tự ghi DT,KL của góc C)
 định lý AHB : CHA
 - GV HĐ cùng cả lớp: AH BH
 - Hệ thức cần chứng minh của CH AH
 định lý có dạng nào?
 AH 2 CH.BH b'.c '
 Muốn c/m được dùng phương 
 pháp nào?
 (Phân tích đi lên)
 - Hướng dẫn HS phân tích đi 
 lên:
 - Hãy đứng tại chỗ c/m
 3 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
 Bài 1b; So sánh với bài 1a BC 2 AB2 AC 2
 GV Chuyển giao nhiệm vụ BC 2 36 64 100
 tương tự.
 Bài 1b BC 10
 HĐ tương tự Theo hệ thức 1 ta có:
 - HS dựa vào nhận xét AB2 BH.BC
 vừa học để phát hiện 
 36 BH.10
 các cách khác nhau để 
 HB 3,6 cm
 so sánh 
 b) 
 AC 2 CH.BC
 64 CH.10
 CH 6,4 cm 
 D. Hoạt động vận dụng
 Mục tiêu: Biết vận dụng hệ thức về cạnh và đường cao để giải bài tập và giải quyết một số 
 bài toán thực tế
 Phương pháp-Hình thức tổ chức HĐ: HĐ cá nhân, HĐ nhóm
 Sản phẩm: Cách làm bài và kết quả bài toán phần khung của bài
 - Y/c HS làm việc theo nhóm, ghi Bài 2 Bài 2
 bài làm ra bảng nhóm. Nhóm trưởng yc các bạn tìm hướng làm Giải trên 
 - Cho HS trình bày kết quả làm bài, ghi ra nháp bảng nhóm
 bài, Nhận xét, đánh giá - nêu hướng làm bài và thống nhất cách 
 làm
 - Tính kết quả và trả lời
 - 1 bạn báo cáo kết quả
 - Câc nhóm nhận xét bài làm của các 
 nhóm khác
 E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng(2 phút)
 Mục tiêu: Khuyến khích HS tìm tòi phát hiện một số tình huống, bài toán có thể đưa về 
 vận dụng các hệ thức về cạnh và đường cao để giải bài tập và giải quyết một số bài toán 
 thực tế.
 Phương pháp-Hình thức tổ chức HĐ: HĐ cá nhân, cặp đôi khá giỏi
 5 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
Ngày soạn: / / . Ngày dạy: / / . Lớp dạy: 
Tiết 02 MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG 
 TAM GIÁC VUÔNG(TT)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
Hiểu cách chứng minh các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
2. Kĩ năng: Biết vận dụng các hệ thức về cạnh và đường cao để giải bài tập và giải quyết 
một số bài toán thực tế..
3. Thái độ: Yêu thích môn học và tích cực vận dụng.
4. Định hướng hình thành phẩm chất, năng lực.
- Phẩm chất: Tự chủ, có trách nhiệm
- Năng lực: Tự học, giải quyết vấn đề, tích cực, giao tiếp, hợp tác, chia sẻ.
II. Chuẩn bị:
GV: Bảng phụ,giấy nháp,phiếu học tập, thước kẻ, bút viết, giấy nháp.
 HS: - Thước kẻ.
 - Ôn tập các trường hợp đồng dạng của tâm giác vuông.
III. Kế hoạch dạy học
Giới thiệu bài(1 phút): 
HĐ của GV HĐ của HS Nội dung
(Chuyển giao nhiệm vụ, quan sát (Thực hiện nhiệm vụ, báo 
hỗ trợ hs khi cần, kiểm tra kết cáo kết quả, đánh giá kết 
quả, nhận xét, đánh giá, chốt kiến quả hđ)
thức, cách làm...)
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5ph)
Mục tiêu: Nhớ lại các hệ thức trong tam giác vuông
Phương pháp-Hình thức tổ chức: HĐ cá nhân, HĐ nhóm, tự kiểm tra, đánh giá.
Sản phẩm: Hoàn thành được YC của GV đề ra
Y/c HS hoạt động cá nhân, làm bài Nhiệm vụ 1:
tập vào vở. - HS làm việc cá nhân thực 
- Vẽ tam giác ABC vuông tại A, hiện các yêu cầu vào vở, 
đường cao AH. Tính AH biết - Nhóm trưởng phân công đổi 
AB= 6cm; AC=8cm; BC=10cm 
 7 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
- GV hoạt động cùng cả lớp: bày?2, HS dưới lớp làm 
- Hệ thức cần c/m của định lí vào vở.
có dạng nào? Cá nhân HS tự đọc * Định lí 4: SGK
- Muốn c/m được dùng thông tin
phương pháp nào? - Từng cặp đôi chia sẻ 1 1 1
(phân tích đi lên) thông tin vừa tìm hiểu. h2 b2 c2
- Hướng dẫn h/s phân tích đi 
lên:
- Hãy đứng tại chỗ để c/m.
Nhiệm vụ 4: Y/c thảo luận Chứng minh:
nhóm 2 câu hỏi trên a2 .h2 b2 .c2
- Gv dẫn dắt phần 2. 2 2
 1 1 1
 b c 
 2 2 . 2 2 2
- áp dung định lí Pitago vào - Cá nhân HS tự đọc h b c b c
hệ thức vừa chứng minh được thông tin
ta có:Hệ thức 4
 - Từng cặp đôi chia sẻ 
- Y/c HS tìm hiểu định lí 4 thông tin vừa tìm hiểu.
trong phần đóng khung (mục 
2 trang67), chia sẻ với bạn 
(cặp đôi) về thông tin em vừa 
đọc.(3')
GV: Yêu cầu HS tự gi GT- 
KL của định lý
- Nhiệm vụ 2: VD3 củng cố 
trực tiếp: - HS hoạt động cùng GV 
 và ghi vở.
Y/c HS làm việc cá nhân làm Ví dụ 3: Hãy tính chiều cao ứng 
bài VD3 với cạnh huyền của tam giác 
vào vở. sau:
- Gọi HS lên bảng thực hiện -1 HS lên bảng trình bày 
tính. vd 3, HS dưới lớp làm 6 8
 vào vở. h
- Dưới lớp làm xong đổi vở, 
kiểm tra theo cặp đôi (hoặc 
 1 1 1
vòng tròn). Báo cáo nhóm 
 - HS làm việc các nhân h2 b2 c2
trưởng -> Báo cáo gv làm VD3 vào vở.
 2 2
 1 1 2 6 .8
- Nhận xét, đánh giá - HS lên bảng thực hiện = 
 62 82 h 62 82
 tính.
 h2 = 4,8 (cm)
 - Dưới lớp làm xong đổi 
 9 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
 - Báo cáo kết quả hđ
 - Nhận xét kq của các nhóm 
 khác.
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (2')
Mục tiêu: Khuyến khích hs tìm tòi phát hiện một số tình huống, bài toán có thể đưa về vận 
dụng các hệ thức về cạnh và đường cao để giải bài tập 
Hình thức hoạt động: Cá nhân, cặp đôi(khá, giỏi)
Sản phẩm:Hs đưa ra được đề bài hoặc tình huống nào đó liên qua kiến thức bài học và 
phương pháp giải quyết.
GV: Giao nhiệm vụ về nhà 
cho hS
- Đọc phần có thể em chưa 
biết
 - BT: 5-9 (SGK)
 11 GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 GV: Nguyễn Thị Tâm 
 Nhiệm vụ 2 Bài 5: 1. Bài tập 5:
 1.Chữa bài 5(SGK-Tr 68) - Làm bài cá nhân
 ABC ;A=900 , 
 - Y/c hs làm bài cá nhân - Nêucách giải GT AB=3,AC=4,
 - Nêucách giải? - Lựa chọn cách giải AH vuông với BC.
 - Lựa chọn cách giải nhanh nhanh hơn
 KL AH=? BH=? CH=?
 hơn?
 Giải:
 ABC vuông tại A áp dụng 
 định lí pitago
 BC= 9 16 25 5
 Theo định lí 1
 32
 32 BH.BC BH 1,8
 5
 HC =BC - BH = 5 - 1,8 
 Nhiệm vụ 3
 = 3,2
 Bài 6: - HS làm việc cá nhân 
 Theo định lí 3:
 a)-Y/c HS làm việc cá làm bài vào vở.
 3.4
 nhân làm bài vào vở. - HS lên bảng thực hiện 3.4=AH.BC AH 2,4
 5
 - Gọi HS lên bảng thực tính.
 hiện tính. - Dưới lớp làm xong đổi 2. Bài tập 6:(SGK)
 - Dưới lớp làm xong đổi vở, kiểm tra theo cặp A
 đôi. Báo cáo nhóm 
 vở, kiểm tra theo cặp đôi ? ?
 trưởng -> Báo cáo gv
 (hoặc vòng tròn). Báo cáo 1 2
 B
 nhóm trưởng -> Báo cáo H C
 gv Theo định lí1:
 - Nhận xét, đánh giá AB2 = BH.BC = 1.(1 + 2)
 = 1.3 = 3.
 Nhiệm vụ 4
 AB = 3
 Bài tập 8 (SGK-T69):
 AC2 = CH.CB = 2.3 = 6
 - Y/c HS làm việc theo 
 Nhóm trưởng yêu cầu: AC = 6
 nhóm, ghi bài làm ra bảng 
 nhóm. - Các bạn tự tìm hướng 3.Bài tập 8 (SGK-T69):
 làm bài, ghi ra nháp
 - Cho hs trình bày kết quả Tìm x và y trong mỗi hình
 làm bài, nhận xét đánh giá - Nêu hướng làm bài, 
 thống nhất cách làm Theo định lí 2
 13