Module bồi dưỡng thường xuyên cấp THCS - Phần 16: Hồ sơ dạy học

 TRẦN TRUNG 
MODULE THCS 16 
 Hå s¬ d¹y häc 
 | 157 C. NỘI DUNG 
THÔNG TIN NGUỒN 
 H s dy hc là tp hp các k hoch, s sách, tài liu chuyên môn ca 
 môn hc c chun b trc theo s ch o ca nhà trng và s phân 
 công ca t chuyên môn giúp GV thc thi dy hc trong quá trình công 
 tác  t c mc tiêu cht lng dy hc ã  ra. 
 Vic i mi phng pháp dy hc gn lin vi vic xây dng, qun lí, 
 bo qun h s dy các môn hc  các trng THCS ã c trin khai 
 t cách ây hàng chc nm. Tuy nhiên, n nay, vic hng dn xây 
 dng, qun lí s dng h s dy hc hu nh cha có bc i mi nào 
 áng k; thm chí, mt s GV và cán b qun lí cha hiu rõ và cha xây 
 dng c nhng tiêu chí ca mt bài hc theo tinh thn i mi. Trc 
 yêu cu i mi giáo dc mt cách cn bn và toàn din buc mi GV 
 phi tìm cách i mi xây dng và qun lí h s dy hc. Chúng ta s 
 nghiên cu i mi dn dn tng công on mt ca vic xây dng và 
 qun lí h s dy hc các môn hc (nm bt mc tiêu bài hc; xây dng 
 k hoch bài hc theo tinh thn mi; t chc cho HS hot ng hc 
 tp...); tin ti i mi hoàn toàn vic dy và hc các môn hc  cp 
 trung hc. 
Nội dung 1 
 XÂY DỰNG HỒ SƠ DẠY HỌC 
Hoạt động 1. Tìm hiểu hồ sơ dạy học. 
 Thi gian: 2 tit 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 S  h thng h s dy hc ca môn hc gm: 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 159 — Các phng pháp dy hc, k thut dy hc tích cc b môn. 
— Các k nng dy tích hp, lng ghép các ni dung giáo dc. 
— Các k nng s dng thit b dy hc b môn. 
— Các k nng s dng công ngh thông tin vào dy hc. 
— T làm thit b dy hc. 
— Kinh nghim dy hc phân hoá: HS yu kém. 
— Kinh nghim bi dng HS gii. 
— K hoch t bi dng thng xuyên. 
— Nhng kinh nghim v s phm, giáo dc khác. 
 S này do GV ghi chép trong quá trình công tác nhiu nm. 
4. S d gi là vn bn ghi các ánh giá ca GV v tit dy ca ng nghip 
 theo các tiêu chí tit dy nhm rút kinh nghim hc hi trau di chuyên 
 môn nghip v trong quá trình công tác. S d gi do GV xây dng và ghi 
 chép khi d gi thm lp ng nghip. 
5. S im cá nhân là vn bn ghi chép tóm tt nhng c im ca HS v 
 b môn và các ánh giá kim tra thng xuyên và nh kì trong quá trình 
 HS theo hc môn hc. S im cá nhân do GV b môn xây dng và ghi 
 chép thng xuyên. 
6. S mn thit b dy hc là s ghi chép mn phng tin, thit b dy 
 hc ca GV vi nhà trng thng xuyên trong quá trình công tác. S 
 này do nhà trng xây dng và qun lí. 
7. S báo ging ghi k hoch lch dy hc ca GV b môn theo k hoch 
 tun, hc kì và c nm phù hp vi thi khoá biu ca nhà trng. Ni 
 dung ghi chi tit cho tng tit dy: tên bài dy, lp dy, thit b dy hc. 
 Ngi ph trách thit b dy hc ca trng s cn c vào s này  h 
 tr cho GV chun b thit b dy hc. S này do GV b môn xây dng 
 trc ít nht 1 tun trc thc hin. 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 161 Hoạt động 2. Tìm hiểu quy trình xây dựng hồ sơ dạy học. 
 Thi gian: 2 tit 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 Quy trình xây dng h s dy hc gm các bc: 
 — Bc 1: T chuyên môn tho lun trao i v các vn bn ch o ca các 
 cp, xây dng k hoch t chuyên môn bao gm: chng trình, sách giáo 
 khoa, khung phân phi chng trình, chun kin thc k nng ca 
 chng trình, khung ma trn  kim tra, nhng vn  v s dng 
 phng tin, thit b dy hc, nhng vn  v phng pháp dy hc, 
 các k thut dy hc tích cc 
 — Bc 2: Hoàn thin các thông tin chung. 
 — Bc 3: Tìm hiu và cp nht s bi dng chuyên môn cá nhân: Khung 
 phân phi chng trình, các chun kin thc k nng, s dng thit b 
 dy hc, s dng k thut dy hc tích cc 
 — Bc 4: Tìm hiu và cp nht s d gi, s mn thit b dy hc, xây 
 dng s im cá nhân. 
 — Bc 5: Xây dng k hoch bài dy. Da vào thi khoá biu  xây dng 
 s báo ging. 
Hoạt động 3. Xây dựng hồ sơ dạy học một môn học. 
 Thi gian: 2 tit 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 Di ây là minh ha h s dy hc mt môn hc c th  trng THCS: 
I. THÔNG TIN CHUNG 
Tên môn hc 
Lp 
S tit dy Lí thuyt: Bài tp: Thc hành: 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 163 Bài dy 1.2 Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN 
 cn t cn t cn t cn t 
................ Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN 
 cn t cn t cn t cn t 
Ch  2 
Bài dy 2.1 Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN 
 cn t cn t cn t cn t 
Bài dy 2.2 Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN 
 cn t cn t cn t cn t 
............. Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN Chun KTKN 
 cn t cn t cn t cn t 
IV. S TAY S DNG PHNG TIN, THIT B DY HC 
Tên bài dy 1 
i tng áp dng 
iu kin dy hc Trên lp hay phòng hc b môn 
Tên thit b dy hc 
 — 
 TBDH hin có 
 — 
 — 
 TBDH t làm 
 — 
 — 
 ng dng CNTT 
 — 
Gi ý t chc s dng S dng vi k thut dy hc tích cc nào? 
Nhng lu ý khi s dng 
Tên bài dy 2 
i tng áp dng 
iu kin dy hc Trên lp hay phòng hc b môn 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 165 Tên KTDHTC 3 
Mc tiêu 
i tng áp dng 
Ni dung KTDHTC 
T chc thc hin 
Nhng lu ý 
Phm vi áp dng Tit nào có th áp dng c? 
VI. K HOCH BÀI DY 
Tên bài dy 
Thi lng 
Mc tiêu bài dy 
 1. Chun KTKN 1 
 Kin thc 
 2. Chun KTKN 2 
Tích hp 
các ni 1. Chun KTKN 1 
dung K nng 2. Chun KTKN 2 
giáo dc 3. Tích hp các ni dung giáo dc khác (nu có) 
nng lc 
 1. Ni dung giáo dc 1 
 Thái  
 2. Ni dung giáo dc 2 
Chun b 
 Thit b Phng tin dy hc,  dùng dy hc, các slide, 
 dy hc phn mm 
 — Các câu hi tình hung bài dy 
 H thng 
 — Các câu hi kim tra ánh giá trên lp (Phiu hc tp) 
 các câu hi 
 — Các câu hi m rng v nhà 
 Hình thc Phng pháp dy hc: S dng các k thut dy hc 
 dy hc tích cc nào? T chc hot ng nhóm không? 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 167 VI. ÁNH GIÁ KT QU HC TP CA HC SINH 
  1 Bài kim tra kho sát u nm (45 phút) 
Mc tiêu kim tra 
i tng kim tra 
Phm vi kim tra 
Hình thc kim tra 
Khung ma trn Bng trng s 
 kim tra Ma trn 
Câu hi và bài tp 
Ni dung  kim tra 
Hng dn chm 
T chc kim tra 
 iu kin 
 H ca GV 
 H ca HS 
Nhng lu ý khi kim tra 
ánh giá 
  2 Bài kim 45 phút 
Mc tiêu kim tra 
i tng kim tra 
Phm vi kim tra 
Hình thc kim tra 
Khung ma trn Bng trng s 
 kim tra Ma trn 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 169 ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG 1 
 Câu hi: Quy trình ra  kim tra theo chun kin thc, k nng trong h 
 s dy hc c thc hin nh th nào? 
 áp án: 
 * Do có nhng ni dung trong chun kin thc, k nng còn c mô t 
 mt cách chung chung, khái quát nên  ánh giá c kt qu hc tp 
 ca HS mt cách khách quan, công bng và khoa hc thì vic son câu 
 hi theo chun kin thc, k nng có th thc hin theo quy trình sau: 
 — Bc 1: Phân loi các chun kin thc, k nng theo cp  nhn thc 
 (Nhn bit, thông hiu, vn dng). 
 — Bc 2: Xác nh các thao tác, hot ng tng ng ca HS theo chun 
 kin thc, k nng cn kim tra, ánh giá. 
 — Bc 3: Xác nh mt s dng toán c bn và nhng sai lm thng gp 
 ca HS khi làm bài kim tra. 
 — Bc 4: Xây dng bng trng s ca b câu hi. 
 — Bc 5: Biên son, th nghim, phân tích, hoàn thin b câu hi. 
 * Vic biên son  kim tra cn thc hin theo quy trình sau: 
 — Bc 1. Xác nh mc ích ca  kim tra. 
 — Bc 2. Xác nh hình thc  kim tra. 
 — Bc 3. Thit lp ma trn  kim tra. 
 — Bc 4. T hp câu hi theo ma trn . 
 — Bc 5. Xây dng hng dn chm (áp án) và thang im. 
 — Bc 6. Xem xét li vic biên son  kim tra. 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 171 MA TRN  KIM TRA 
 (Dùng cho loi  kim tra trc nghim khách quan (TNKQ) 
 hoc t lun (TL)) 
 Các mc  cn ánh giá 
 Tng 
Ni dung Nhn bit Thông hiu Vn dng 
 s 
 TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL 
 S câu 
Ch  1 
 im 
 S câu 
Ch  2 
 im 
 S câu 
Ch  3 
 im 
 S câu 
... 
 im 
 S câu 
Tng s 
 im 
Nội dung 2 
 SỬ DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN HỒ SƠ DẠY HỌC 
Hoạt động 1. Tìm hiểu việc sử dụng, bảo quản và bổ sung hồ sơ 
 dạy học. 
 Thi gian: 2 tit 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 * S dng: 
 — Giáo án c GV xây dng, cp nht thng xuyên và s dng trong quá 
 trình dy, c nhà trng kim tra thng xuyên theo quy nh. 
 — S báo ging c cp nht trc ít nht 1 tun khi dy, GV và viên chc 
 thit b dy hc cn c  chun b các iu kin bài dy. 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 173 c vi i mi ca giáo dc ph thông và s phát trin ca khoa hc 
 công ngh, ngi GV phi tìm kim tài liu tham kho, nghiên cu thông 
 tin. Trong iu kin thông tin bùng n, tài liu nghiên cu a dng, 
 phong phú ngi GV phi có nng lc tìm kim la chn tài liu, nghiên 
 cu thu nhn, x lí thông tin, mi em li kt qu. Mt khác,  rèn 
 luyn HS ng dng kin thc vào thc tin, GV phi bit tìm kim các 
 tình hung ng dng. 
— GV phi c bi dng nâng cao nng lc t chc thc hành, ngoi 
 khoá, s dng các thit b dy hc. GV phi bit sp xp và xác nh rõ 
 mc  cho các hot ng thc hành, các hot ng ngoi khoá, xác 
 nh nhng yêu cu c th và ni dung hot ng tng ng cùng các 
 hng dn cn thit v t chc các hot ng này. GV cng phi có 
 nng lc s dng các phng tin dy hc nht là phng tin công 
 ngh thông tin  phát huy vai trò quan trng ca nó trong quá trình 
 dy hc. 
— GV phi có k nng, k thut dy hc phù hp yêu cu i mi phng 
 pháp dy hc.  thc hin c phng pháp dy hc tích cc hoá 
 hot ng hc tp ca HS, GV cn phi có nhng k nng, k thut dy 
 hc phù hp. ó là nhng k nng dy hc mi ã c gii thiu nhng 
 cha c ph bin trong tt c GV nh: k nng dy hc hp tác theo 
 nhóm nh, k nng s dng phng tin dy hc nh mt i tng giáo 
 dc, k nng s dng các phng tin nghe nhìn phc v cho dy hc, k 
 nng s dng công ngh thông tin vào dy hc, k nng làm các b công 
 c ánh giá kt qu hc tp... Nhng k nng dy hc GV ã có nhng 
 nay cn phi i mi nh: k nng t chc các hot ng dy hc, k 
 nng lp k hoch bài hc, k thut t câu hi, k nng hng dn thc 
 hành, k nng i mi kim tra ánh giá kt qu hc tp ca HS, k nng 
 thit lp các chin lc dy hc... 
 HỒ SƠ DẠY HỌC | 175