Module bồi dưỡng thường xuyên cấp THCS - Phần 29: Giáo dục học sinh Trung học cơ sở thông qua các hoạt động giáo dục

 PHAN THANH LONG (Chủ biên) 
 TRẦN THỊ CẨM TÚ 
ModulE THCS 
 29 
 GI¸O DôC HäC SINH 
 Module THCS 29: Giáo dục HS THCS thông qua các hoạt động 
 giáo dục trung häc c¬ së 
 TH¤NG QUA C¸C HO¹T §éNG 
 GI¸O DôC 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 53
 2. MỤC TIÊU CỤ THỂ 
 — Mc tiêu kin thc: Lit kê và phân tích c vai trò ca vic t chc các 
 hot ng giáo dc trong nhà trng; 
 — Mc tiêu k nng: 
 + Có k nng xây dng k hoch, ni dung, hình thc t chc các hot 
 ng giáo dc; 
 + Có k nng t chc thc hin các hot ng giáo dc cho hc sinh trong 
 nhà trng mt cách hiu qu. 
 — Mc tiêu thái : Có thái  nghiêm túc, khoa hc và hng thú vi vic 
 t chc các hot ng giáo dc cho hc sinh. 
 C. NỘI DUNG 
 Module này có 3 ni dung ln: 
 1. Vai trò ca vic t chc các hot ng giáo dc hc sinh THCS 
 2. Xây dng các hot ng giáo dc trong nhà trng THCS 
 3. T chc thc hin các hot ng giáo dc hc sinh THCS 
THÔNG TIN NGUỒN 
Nội dung 1 
 VAI TRÒ CỦA VIỆC TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC 
 HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ 
I. GIỚI THIỆU 
 T chc các hot ng giáo dc trong nhà trng THCS là vn  quan 
 trng ca vic phát trin nhân cách hc sinh và hng ti i mi cht 
 lng giáo dc ào to. Trit hc Mácxít cng khng nh: bn cht xã 
 hi ca con ngi ch có c khi nó tham gia vào i sng xã hi ích 
 thc thông qua hot ng và giao lu  mt môi trng vn hoá. Mun 
 giáo dc thì phi thông qua vic t chc hot ng, không t chc hot 
 ng tc là không giáo dc. T chc các hot ng a dng, phong phú 
 là con ng giáo dc hc sinh hiu qu nht. Vic xác nh c vai trò 
 ca vic t chc hot ng giáo dc s giúp giáo viên có cách nhìn nhn 
 và nh hng úng n trc khi xây dng và t chc các hot ng 
 giáo dc cho hc sinh, c bit là hc sinh THCS. 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 55
— Quan im ca Giáo dc hc: 
 Thy (cô) hãy i chiu ni dung va vit ra vi nhng thông tin di 
 ây  tng thêm hiu bit v các quan im này. 
 THÔNG TIN PHN HI 
 1. Hot ng và vai trò ca hot ng i vi s phát trin nhân cách 
 Bt kì s vt hin tng nào cng luôn vn ng và phát trin không 
 ngng. Bng vn ng và thông qua vn ng mà s vt hin tng tn 
 ti và th hin c tính ca nó. Bi vy, vn ng là thuc tính vn có, là 
 phng thc tn ti ca s vt hin tng.  con ngi, phng thc ó 
 chính là hot ng. Có nhiu ngành khoa hc ã nghiên cu v hot 
 ng và s tác ng ca hot ng i vi s phát trin ca con ngi. 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 57
 i tng nghiên cu. L.X. Vgotxki, A.N. Leonchev, P.Ia. Galperin, X.L. 
 Rubinstein là nhng nhà tâm lí tiêu biu cho trng phái này. Hot ng 
 là mt trong nhng nhân t có nh hng rt ln n s phát trin tâm lí 
 ca con ngi nh có hai quá trình c trng: 
— Quá trình i tng hoá (quá trình xut tâm): con ngi chuyn nng lc 
 ca mình thành sn phm ca hot ng. Hay nói cách khác, là thông 
 qua sn phm ca hot ng, có th ánh giá v nng lc và phm cht 
 ca con ngi ó. 
— Quá trình ch th hoá (quá trình nhp tâm): thông qua vic tác ng vào 
 th gii khách quan, con ngi nm c các c im, quy lut, bn 
 cht ca khách th  hình thành nhng s hiu bit, ý thc, nhân 
 cách... Hot ng giúp con ngi phát trin tâm lí vì ni dung tâm lí là do 
 th gii khách quan quy nh. 
 Hot ng là c s trc tip nht và ch yu nht ca t duy con ngi, 
 nói rng ra là các chc nng nhn thc ca con ngi. Bi theo C. Mác 
 và ngghen thì “trc ht là lao ng, sau lao ng và ng thi vi lao 
 ng là ngôn ng, ó là hai ng lc ch yu làm chuyn bin não vn 
 thành não ngi... Khi b óc phát trin, thì các công c trc tip ca b 
 óc ca con vn, tc là các giác quan cng phát trin theo” [5]. 
 Nh vy, hot ng không ch giúp b mt tâm lí nh tình cm, tính 
 cách, nng lc, ng c... và nhân cách ca con ngi c hình thành, 
 phát trin mà thông qua hot ng tâm lí, nhân cách ca con ngi mi 
 bc l ra ngoài. 
 1.3. Quan im ca Giáo dc hc v vai trò ca hot ng i vi s 
 phát trin nhân cách 
 Giáo dc hc nghiên cu quá trình tác ng có tính s phm nhm hình 
 thành nhân cách cho th h tr. “Quá trình giáo dc là quá trình tác 
 ng có mc ích, có t chc ca nhà giáo dc n i tng giáo dc 
 nhm hình thành và phát trin nhân cách ca hc sinh và áp ng yêu 
 cu ào to ngun nhân lc ca xã hi” [1]. Ngun nhân lc ó không 
 ch áp ng nhng yêu cu ca xã hi mà còn có kh nng ci to và xây 
 dng xã hi ngày càng phát trin. Nhân cách ca con ngi là toàn b 
 các phm cht xã hi ca ngi ó hình thành trong nhng hot ng và 
 quan h xã hi khác nhau. Vì vy, Mác khng nh: “Bn cht ca con 
 ngi không phi là mt cái tru tng c hu riêng bit. Trong tính 
 hin thc ca nó, bn cht ca con ngi là tng hoà nhng mi quan h 
 xã hi” [13].  làm c iu ó, nhà giáo dc phi a hc sinh vào 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 59
 Hoạt động 2. Tìm hiểu vai trò của việc tổ chức hoạt động đối với 
 quá trình giáo dục nhân cách học sinh THCS 
 Thy (cô) ã tng t chc các hot ng giáo dc hc sinh trong nhà 
 trng, ã nghiên cu vn  này qua tài liu, giáo trình... Hãy nh li và 
 vit ra suy ngh, hiu bit ca mình v nhng vn  sau: 
 —  phát trin nhân cách cho hc sinh nói chung, hc sinh THCS nói riêng 
 có th thông qua nhng con ng nào? 
 — Ti sao phi t chc các hot ng a dng  giáo dc hc sinh? 
 — Cách thc t chc các hot ng giáo dc nh th nào? 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 61
 hot ng dy hc, s góp phn to nên quá trình s phm tng th cân 
i  t c mc tiêu giáo dc t ra. 
Hot ng giáo dc là con ng gn lí lun vi thc tin to nên s 
thng nht gia nhn thc và hành ng, góp phn hình thành tình cm, 
nim tin  hc sinh. Hot ng giáo dc là con ng  phát trin toàn 
din nhân cách th h tr, giúp h hình thành nhn thc úng n, bi 
dng tình cm, cng c nim tin và to lp nhng hành vi tích cc. 
Hot ng giáo dc còn to iu kin và môi trng  hc sinh phát huy 
vai trò tích cc, ch ng, sáng to ca mình trong quá trình hc tp. 
Hot ng giáo dc giúp hc sinh c tri nghim các kin thc ã 
c tìm hiu. Là mt c hi rt tt  hc sinh cng c, b sung và m 
mang kin thc ã hc, ng thi rèn luyn các k nng c bn, không 
ch là k nng trong nhn thc hc tp mà còn là nhng k nng sng nh 
k nng t chc, qun lí công vic, k nng giao tip, k nng hp tác 
nhóm... Vic c trang b các k nng cn thit s giúp các em hc sinh 
t tin hn trong cuc sng. Hn th, hot ng giáo dc còn giúp hc 
sinh cng c và phát trin các mi quan h giao tip gia cá nhân và tp 
th, rng hn là vi cng ng xã hi; giáo dc trách nhim ca cá nhân 
i vi các vn  ca cng ng và t nc. iu ó giúp các em có 
mt tâm th và ý chí vt qua nhng thách thc t ra. 
Hot ng giáo dc hng hng thú ca hc sinh vào các hot ng b 
ích làm gim thiu tình trng yu kém o c ca hc sinh. Hot ng 
giáo dc thng có nhng mc tiêu giáo dc rt ý ngha, c t chc 
mt cách khoa hc và hp dn. Vì vy, nhng hot ng b ích này s 
giúp hc sinh gim thi gian tham gia các hot ng không lành mnh, 
hn ch nhng nhóm t phát có nh hng tiêu cc nh c bc, nghin 
game, ma tuý, bo lc... Tham gia hot ng giáo dc, giúp hc sinh iu 
chnh nhn thc, hành vi phù hp vi các chun mc xã hi t ra. 
Hot ng giáo dc giúp nhà giáo dc sm phát hin nng khiu ca hc 
sinh, t ó có k hoch bi dng nhm giúp hc sinh phát trin nng 
khiu, s thích ca bn thân trong hc tp và cuc sng. Hot ng giáo 
dc giúp hc sinh kim nghim c kh nng ca mình, t ó có th 
la chn c hng i phù hp cho tng lai. i vi nhà giáo dc, 
hot ng giáo dc giúp h phát hin, la chn c các hc sinh có 
nng khiu trên các mt, t ó cùng vi nhà trng và ph huynh có k 
hoch  các em phát trin. 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 63
 phát huy vai trò ca giáo dc trong s nghip công nghip hoá, hin i 
 hoá t nc. 
V. ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG 1 
 — Yêu cu thy (cô) nm vng c các quan im ca Trit hc, Tâm lí hc, 
 Giáo dc hc v vai trò ca hot ng i vi s phát trin nhân cách. 
 — ánh giá c tm quan trng ca hot ng i vi s phát trin 
 nhân cách. 
 — Phân tích c vai trò ca vic t chc các hot ng giáo dc trong nhà 
 trng i vi quá trình giáo dc hc sinh. 
Nội dung 2 
 XÂY DỰNG CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRONG NHÀ TRƯỜNG 
 TRUNG HỌC CƠ SỞ 
I. GIỚI THIỆU 
 Xây dng các hot ng giáo dc trong nhà trng là mt trong nhng 
 nhim v trng tâm ca công tác giáo dc nhân cách hc sinh. Vic xây 
 dng các hot ng sao cho va phù hp vi c im tâm sinh lí ca 
 hc sinh, va phù hp vi iu kin hoàn cnh ca nhà trng và a 
 phng là ht sc quan trng. Xây dng các hot ng giáo dc là giáo 
 viên tin hành thit k ni dung, chng trình, hình thc t chc, tính 
 toán các iu kin thc hin, lc lng tham gia... trong mt hot ng 
 c th cho cá nhân hoc tp th hc sinh. 
II. MỤC TIÊU 
 Hc xong ni dung này, giáo viên cn t c mc tiêu: 
 — Có kh nng lit kê và mô t c các hot ng giáo dc ch yu trong 
 nhà trng THCS. 
 — Có k nng xây dng các hot ng giáo dc (thit k ni dung, chng 
 trình, hình thc t chc...). 
 — Coi trng vic t chc các hot ng  tin hành giáo dc hc sinh 
 trong nhà trng và có hng thú vi công vic này. 
III. CÁC HOẠT ĐỘNG 
 — Hot ng 1: Lit kê các hot ng giáo dc có th có trong trng THCS 
 hin nay. 
 GIÁO DỤC HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC | 65