Module bồi dưỡng thường xuyên cấp Tiểu học - Phần 27: Phương pháp kiểm tra, đánh giá bằng nhận xét

 LÊ TIẾN TH ÀNH 
MODULE TH 
 27 
 Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra, 
 ®¸nh gi¸ b»ng nhËn xÐt 
 | 149 Tài liu  cp n 4 vn  chính: 
— Quan im i mi ánh giá kt qu hc tp  tiu hc; i mi ánh giá 
 kt qu hc tp  tiu hc thông qua ánh giá bng nhn xét. 
— Mt s vn  v ánh giá, xp loi; yêu cu, tiêu chí xây dng quy trình 
 ánh giá. 
— ánh giá kt qu hc tp  các môn hc ánh giá bng nhn xét: O 
 c, T nhiên — Xã hi, Âm nhc, M Thut, Th công — K thut, Th dc 
 theo Chun kin thc, k nng ca chng trình. 
— Câu hi và bài tp t ánh giá. 
 Tài liu vit theo phng pháp giúp ngi hc t tip cn, t hc, t tri 
 nghim, chia s, hp tác và t bi dng là chính. Kinh nghim dy hc 
 và ánh giá HS ca GV là c s cho phát trin và tip thu tài liu mi. Mi 
 ni dung có th có nhiu hot ng tng ng  t c mc tiêu  
 ra. Ngi hc cn tích cc, ch ng nêu ra nhng vn  cn gii quyt, 
 trao i vi các hc viên trong nhóm phn bin, b sung, hoàn thin  
 gii quyt vn  t ra mt cách ti u. 
 Quan im ánh giá cn thng nht theo mc tiêu ca cp hc, môn 
 hc; k thut ánh giá cn có nhiu phng án  la chn, không nht 
 thit phi tuân theo mt phng án c th mà dành cho GV ch ng 
 sáng to áp dng vào iu kin c th ca mi a phng, mi HS  
 vic ánh giá thit thc, t hiu qu giáo dc cao. ánh giá phi coi 
 trng vic ng viên s tin b, ng thi phi ch ra nhng im cn c 
 gng  mi HS, c bit giúp cho GV t iu chnh phng pháp dy 
 hc, phng pháp giáo dc phù hp vi HS. 
 Ngi dy t vn kinh nghim trong hot ng dy hc, giáo dc ca 
 mình t rút ra nhng nhn xét, chia s, lng nghe ý kin phn bin ca 
 ng nghip nhm i n nhng thng nht c bn trên c s nm vng 
 mc tiêu cp hc, môn hc  có c quá trình, quy trình ánh giá ti 
 u, hiu qu và thit thc. 
 PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ BẰNG NHẬN XÉT | 151 — Nm vng quan im, hình thc ánh giá kt qu hc tp ca HS i vi 
 các môn hc thông qua nhn xét. 
 — Hình dung nhng khó khn trong vic thc hin ánh giá bng nhn xét 
 t phía GV cng nh ph huynh HS. 
 — Có k nng thu thp các chng c  hoàn thành các nhn xét  các môn 
 hc o c, T nhiên — Xã hi, Âm nhc, M thut, Th công — K thut, 
 Th dc. 
 — Có k nng ánh giá bng nhn xét các môn hc theo quy nh ca 
 Chng trình giáo dc tiu hc mt cách linh hot, n gin, thc cht 
 kt qu hc tp ca HS. 
2. Nguyên tắc đánh giá 
 — ánh giá cn c vào Chun kin thc, k nng, yêu cu v thái  c 
 quy nh trong Chng trình giáo dc tiu hc và các nhim v ca HS. 
 — Kt hp gia vic t ánh giá ca HS vi ánh giá ca GV, chú trng 
 vic ánh giá thng xuyên trong quá trình dy hc và các hot ng 
 giáo dc. 
 — Thc hin công khai, công bng, khách quan, chính xác và toàn din. 
 — ánh giá kh nng phát trin ca HS, coi trng vic ng viên, khuyn 
 khích s tin b i vi HS; không to áp lc cho HS và GV. 
3. Nội dung đánh giá 
 — ánh giá toàn din v kin thc, k nng, thái . 
 — ánh giá kh nng vn dng kin thc vào cuc sng. 
 — ánh giá hành vi ng x i vi con ngi, t nhiên và xã hi. 
 — Trên c s mc tiêu cp hc, môn hc và c im tâm sinh lí HS tiu 
 hc  xác nh mc , yêu cu ca ánh giá. 
 PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ BẰNG NHẬN XÉT | 153 bn thân mình, quan h vi nhng ngi khác, vi t nhiên, xã hi và 
môi trng. Khó có th cho im hành vi mi con ngi, càng không th 
ánh giá o c thông qua mt bài vit hay li nói mà phi thông qua 
h thng các hành vi, xem mi ngi làm c gì, ng x nh th nào vi 
t nhiên, xã hi và con ngi. 
i vi các môn Âm nhc, M thut — là nhng môn òi hi nng khiu, 
vic nm vng mc tiêu giáo dc âm nhc, m thut cho HS tiu hc là 
rt quan trng,  khi nhm ln vi mc tiêu ào to ca s, ho s  
trng nng khiu. Cn vn dng Chun kin thc, k nng cho phù hp 
vi la tui, c im cá nhân ca mi HS, nhà trng. Thng thc âm 
nhc, m thut phi có nng khiu; vic ánh giá kt qu hc tp âm 
nhc, m thut li càng khó khn hn vì a s GV cha có kh nng cm 
th và ánh giá hai lnh vc này mt cách chính xác. Nh vy cn ánh 
giá các môn ngh thut thiên v nh tính hn là lng hoá nh nhng 
môn hc khác. Mi GV cn hiu rõ mc tiêu giáo dc âm nhc, m thut 
ch là bc u giúp HS có hiu bit ban u v âm nhc và m thut. 
Thc t trc nm hc 2002 — 2003, tt c các môn hc  tiu hc u 
c ánh giá bng im s nên ã gây khó khn cho chính i ng GV, 
vì khó có th phân gii chính xác vic cho im HS hát mt bài hát, v 
mt bc tranh theo thang im 10. Trong khi ó, nhiu GV không c 
ào to chính quy  dy các môn nng khiu ó. Nhiu GV còn hn ch 
v kh nng xng âm, hát cha úng nhc, úng giai iu ca bài hát, 
không  kh nng thng thc mt bc tranh ngh thut nên vic ánh 
giá bng cách cho im d ri vào hình thc, i phó, không thc cht và 
không chính xác. iu này ã gây áp lc cho GV, cho HS, ph huynh HS 
và lãnh o các nhà trng. 
Môn Th công — K thut không có GV c ào to chính quy, GV thng 
là kiêm nhim, iu kin dy hc ca mi vùng min khác nhau nên khó 
có th ánh giá kt qu hc tp ca HS khi làm ra mt sn phm trong 
thi gian ca mt tit hc, vi các phng tin, thit b, vt liu  giúp HS 
thc hành làm ra các sn phm còn rt thiu thn, không ng b. 
Môn Th dc cng gp thách thc ln bi i ng GV cha c ào to 
chính quy, cha hiu ht mc tiêu ca hot ng giáo dc th cht qua 
môn th dc, thng áp dng máy móc nhng quy nh chuyên môn 
cng nhc, cha chú ý n gii tính và c im cá nhân ca mi con 
ngi. ánh giá môn th dc thng hng ti mt chun máy móc 
chung cho tt c mi ngi theo mt yêu cu bt buc. ánh giá kt qu 
 PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ BẰNG NHẬN XÉT | 155 thc, k nng ó vào vic rèn luyn thân th và gi gìn v sinh, phòng 
 bnh, bit ng x có vn hoá trong cuc sng, có thái  ng x tt vi t 
 nhiên, bit bo v môi trng t nhiên, bit thc hành nhng iu ã 
 hc vào cuc sng hng ngày. 
 Các môn còn li c ánh giá bng nhn xét vì không th tng minh 
 kin thc, k nng. Khó có th lng hoá các k nng sng  cho im; 
 ánh giá kh nng ngh thut, ánh giá hành vi o c, giáo dc th 
 cht không phi là li nói mà bng thái  và hành vi th hin trong quá 
 trình hc tp và ng x hng ngày. Tuy nhiên, trên thc t vn còn mt 
 s ít GV làm không úng quy trình, lúng túng khi ánh giá kt qu hc 
 tp ca HS bng nhn xét, li cho im trc, ri t im s chuyn 
 thành ghi nhn xét. Nh vy là không úng vi mc tiêu ca ánh giá 
 bng nhn xét. Khi ánh giá bng nhn xét, GV vn có th kim tra 
 ming, kim tra vit, yêu cu thc hành nhng không cho im nh cách 
 làm truyn thng trc ây mà ch ghi nhn xét nhng gì GV thu thp 
 c qua bài làm, bài vit hay hot ng ca HS. 
 im qua các môn hc ánh giá bng nhn xét: 
— Môn o c: 
+ Nhm giúp HS có hiu bit ban u v mt s chun mc hành vi o 
 c và chun mc hành vi mang tính pháp lut phù hp vi la tui. 
 Bc u hình thành k nng nhn xét, ánh giá hành vi ca bn thân 
 và nhng ngi xung quanh; k nng la chn và thc hin các hành vi 
 ng x phù hp trong các quan h và tình hung n gin, c th ca 
 cuc sng. 
+ Bc u hình thành thái  t trng, t tin vào kh nng ca bn thân, 
 có trách nhim vi hành ng ca mình; yêu thng, tôn trng con 
 ngi; mong mun em li nim vui, hnh phúc cho mi ngi; yêu cái 
 thin, cái úng, cái tt; không ng tình vi cái ác, cái sai, cái xu. 
+ ánh giá kt qu hc tp môn o c ca HS phi toàn din v kin 
 thc, thái , k nng ng x ca các em  gia ình, nhà trng và cng 
 ng. ánh giá kt qu hc tp môn o c là ánh giá qua thái  và 
 hành vi ng x ca HS trong các quan h vi con ngi, công vic và môi 
 trng t nhiên. 
— Môn T nhiên và Xã hi: 
+ Nhm giúp HS t c mt s kin thc c bn, ban u v con ngi 
 và sc kho; mt s s vt, hin tng n gin trong t nhiên và xã hi. 
 PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ BẰNG NHẬN XÉT | 157 — Môn Th công — K thut: 
 + Nhm giúp HS bit cách s dng mt s dng c n gin  ct, dán và 
 gp hình n gin bng giy; ct khâu, thêu trên vi; nu n; chm sóc 
 rau, hoa, vt nuôi; lp ghép các mô hình k thut. 
 + Bit mc ích, cách tin hành mt s công vic lao ng n gin trong 
 gia ình: ct, khâu, thêu, nu n, chm sóc rau, hoa, vt nuôi. 
 + Yêu lao ng và quý trng sn phm lao ng; rèn luyn tính kiên trì và 
 thói quen làm vic theo quy trình; có ý thc t phc v, hp tác vi bn 
 bè và gi gìn môi trng sch, p. 
 + ánh giá kt qu hc tp ca HS trên c ba mt: kin thc, k nng, thái 
 . Kt hp ánh giá và t ánh giá trên sn phm làm c ca HS theo 
 yêu cu ca Chun kin thc, k nng phù hp vi iu kin dy và hc 
 ca a phng, phù hp vi HS; có th ánh giá qua kim tra ming, làm 
 bài tp thc hành; ánh giá thái  tham gia quá trình hc tp, thói quen 
 làm vic theo quy trình, k hoch, tính k lut trong lao ng, tinh thn 
 hp tác, say mê trong công vic, ý thc tit kim và bo v môi trng. 
 — Môn Th dc: 
 Nhm giúp HS có s tng tin v sc kho, th lc, t chun rèn luyn 
 thân th theo la tui và gii tính; bit c mt s kin thc, k nng  
 tp luyn gi gìn sc kho, nâng cao th lc; rèn luyn tác phong nhanh 
 nhn, k lut, np sng lành mnh, thói quen t giác tp luyn th dc, 
 th thao và gi gìn v sinh; bit vn dng  mc  nht nh nhng iu 
 ã hc vào np sinh hot  trong nhà trng và ngoài nhà trng. 
 ánh giá HS theo Chun kin thc, k nng; theo tiêu chun rèn luyn 
 thân th và gii tính. 
Hot ng 2: Tìm hiu s khác nhau gia cách ánh giá kt qu hc tp 
 các môn hc bng nhn xét trc ây và hin nay 
1. Nội dung 
 — Sau khi c thông tin phn hi  hot ng 1, anh/ch hãy tr li câu hi 
  hot ng 2 v các phng din sau: mc ích, ni dung ánh giá, cách 
 ánh giá (cho im), công c (phng thc) ánh giá, ngi ánh giá. 
 — Hãy ghi ý kin ca anh/ch ra giy và c thông tin phn hi di ây: 
 (Thi gian: khong 25 phút) 
 PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ BẰNG NHẬN XÉT | 159