Module bồi dưỡng thường xuyên cấp Tiểu học - Phần 5: Tổ chức học tập cho học sinh ở lớp ghép

 NGUYỄN THANH THUỶ 
MODULE TH 
 5 
 Tæ chøc häc tËp 
 cho häc sinh ë líp ghÐp 
 | 39 2. Kĩ năng 
 Thit k c nhng hot ng hc tp theo nhóm  LG. 
3. Thái độ 
 Ch ng, linh hot vn dng các hình thc t chc hc tp theo nhóm 
 trong dy hc LG. 
 C. NỘI DUNG 
Nội dung 1 
 VAI TRÒ CỦA DẠY HỌC LỚP GHÉP, QUAN HỆ GIỮA GIÁO VIÊN 
 VÀ HỌC SINH TRONG TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO NHÓM NHỎ 
Hoạt động 1: Vai trò của giáo viên trong tổ chức dạy học theo 
 nhóm nhỏ 
 a) HV nêu ra mt s cách  duy trì hc tp ca HS  các nhóm trình  khi 
 GV ang bn làm vic vi mt nhóm trình  khác. 
 b) HV la chn các câu di ây a vào hai ct trong bng  mô t v c 
 im ca hc tp theo nhóm nh và hc tp cá nhân: 
 — Gii quyt nhng nhim v n gin. 
 — Gii quyt nhng nhim v phc tp. 
 TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 41 THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 — Trong LG, GV có nhim v t chc hc tp cho HS  các nhóm trình  
 khác nhau. Vì vy, ngi GV không th cùng mt lúc hng dn, ging 
 dy trc tip cho tt c các nhóm trình  có trong lp. Xây dng và phát 
 huy kh nng hc tp t lp ca HS là iu kin thit yu  bo m cho 
 HS  các nhóm trình  trong mt lp có th duy trì hc tp trong hoàn 
 cnh không có GV trc tip cùng làm vic. Chính vì th, dy hc nhóm 
 nh có vai trò c bit quan trng trong dy hc  LG. 
 Th nht , kh nng làm vic ca nhóm cao hn kh nng thc hin ca 
 tng HS riêng l do nó có th khai thác sc mnh và nng lc ca mt 
 nhóm HS. Nu nhóm c la chn và hình thành mt cách có ch ích, 
 GV có th giao cho HS cùng làm nhng bài tp, nhng nhim v phc 
 tp hn, lâu hn và nh th, GV có th dành thi gian  gii quyt trn 
 vn nhng ni dung ging dy cho nhóm trình  khác. Hn na, chính 
 mi thành viên ca nhóm s thy ln lên vi kt qu chung ca c nhóm. 
 Th hai, làm vic trong nhóm, HS có iu kin  tho lun vi nhau v 
 nhng thông tin, chia s kinh nghim ca mi ngi, do ó kin thc mà 
 các em ã thu nhn s c c xát và cng c hn; các em hc c cách 
 suy ngh, lp lun và kt qu là các em s c trng thành hn. 
 Th ba , môi trng bn bè da trên nhng mi quan h bình ng nu 
 HS c giao nhng nhim v va sc trong nhóm. Môi trng này s là 
 bc tp dt thun li  các em mnh dn khng nh mình, thêm t 
 tin vào kh nng ca bn thân. 
 Th t, hc tp cùng nhau trong các nhóm nh, mi cá nhân có nhim 
 v óng góp vào thành tích chung ca c nhóm s thúc y tng em c 
 gng hoàn thành nhim v ca mình, ng thi các thành viên khác 
 trong nhóm cng theo dõi, qun lí công vic ca tng cá nhân  m 
 bo kt qu chung ca nhóm. Quan trng hn, vì thành tích chung ca 
 nhóm, các em s quan tâm n công vic ca nhau, giúp  nhau hoàn 
 thành nhim v chung. Qua nhng hot ng nhóm, HS s có kinh 
 nghim giao tip, kh nng nhn thc, k nng t ánh giá c bc l và 
 phát trin, các em tr nên mnh dn, hot bát, t tin hn. 
 Tóm li, trong dy hc LG, vic t chc hot ng nhóm cho HS c 
 coi là mt phng pháp dy hc tích cc có hiu qu. Song GV cn 
 tránh s dng nhóm nh mt cách hình thc hoc lm dng nó mt 
 cách tu tin. 
 TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 43 LG bao gm nhng HS  các la tui và trình  khác nhau, có nhng 
 kinh nghim và nhim v hc tp khác nhau. Chính vì th, môi trng 
 LG có tính a dng nh mt xã hi thu nh. Nhng mi quan h trong 
 công vic và giao tip trên c s trách nhim và tin cy ln nhau s làm 
 các em t tin hn và hc c  nhau nhng kinh nghim sng cn thit. 
 GV cn chú ý: 
 T chc lp hc ca mình thành mt môi trng mà mi HS có c hi 
 th hin và phát trin kh nng cng nh trách nhim cá nhân ca mình, 
 c bit i vi các em thiu mnh dn và cha có thành tích rõ rt. 
 T chc lp hc ca mình thành mt môi trng mà các em HS có quan 
 h thân thit vi nhau và luôn có nhu cu c chia s, hc hi ln nhau 
 và giúp  nhau. 
 Dy hc LG òi hi GV phi xây dng k hoch bài hc mt cách công 
 phu  thu hút tt c HS trong lp hot ng tích cc  t n nhng 
 mc tiêu ã t ra cho các NT khác nhau. GV dy LG không th t s 
 quan tâm ca mình n nhóm này hay bài này hn nhóm khác hay bài 
 khác. Có ba câu hi GV cn tr li trong lúc son k hoch bài hc: 
• HS các NT cn phi nm c cái gì trong bài này? (mc tiêu) 
• Làm th nào  HS hc nhng kin thc hay k nng này tt hn? (Cách 
 t chc và phng pháp) 
• HS cn bao lâu  hoàn thành hot ng này? 
  iu khin mt gi hc  LG, GV phi t chc các hình thc dy hc 
 khác nhau nh dy trc tip cho c lp hay cho tng NT hoc cho HS 
 các nhóm khác hc tp c lp khi GV không có mt. Tuy nhiên, GV dy 
 LG nên nh rng hc tp theo nhóm nh có ý ngha giáo dc rt ln bi 
 vì trong nhóm, các em có th cùng nhau gii quyt nhng nhim v 
 phc tp hn và hn na các em có th hc c rt nhiu các k nng 
 cn thit t trong các hot ng chung ca nhóm. GV nên chú ý s dng 
 các hình thc t chc dy hc khác nhau  HS hc c nhng kinh 
 nghim làm vic khác nhau. 
 Dy hc LG là mt công vic không d dàng nhng GV có th tìm thy s 
 tr giúp trong môi trng hot ng ca mình: các bn ng nghip, cha 
 m HS và chính các em HS. GV hãy tìm cách  lôi cun các lc lng 
 cùng tham gia vào quá trình dy hc  mi ngi u có trách nhim và 
 c phát huy kh nng ca mình trong s nghip giáo dc tr em. 
 TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 45 • HS có th/ không th nhn thy thi gian ã trôi i khi ang làm vic 
 trong nhóm. 
 GV ................................................................................................................... 
 • HS có th/ không th gp nhng bt ng gia các thành viên trong nhóm. 
 GV ................................................................................................................... 
Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 Dy hc theo nhóm nh 
 Dy hc theo nhóm nh là hình thc t chc dy hc mà GV phân chia 
 HS trong nhóm cùng trình  hay trong LG thành các nhóm nh gm 2 
 n 7 em  các em thc hin nhng nhim v hc tp. ây là mt 
 hình thc t chc hot ng hc tp c lp ca HS. Hình thc này có ý 
 ngha rt quan trng trong dy hc LG, không ch vì nó cho phép GV có 
 iu kin  làm vic trc tip vi các nhóm trình  khác hay cá nhân 
 trong lp, mà còn có kh nng giáo dc rt ln i vi HS. Chính vì th, 
 GV phi có k hoch xây dng dn cho HS trong lp nhng k nng làm 
 vic trong nhóm t n gin n phc tp  các em có kh nng sinh 
 hot và làm vic tt trong nhóm. Trong thc t, GV cn chú ý s dng 
 hình thc t chc dy hc theo nhóm nh nhng tránh xem nó nh gii 
 pháp  có th có thi gian làm vic vi nhóm trình  khác mà không 
 chú ý phát huy tác dng ca hot ng nhóm i vi s phát trin nhân 
 cách ca HS. 
 TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 47 Hoạt động 3: Tìm hiểu cách giúp học sinh đặt câu hỏi để học 
1. Vai trò của việc đặt câu hỏi trong học tập 
 a) HV nh li v lp hc ca mình và cho bit: 
 — HS lp bn có hay t câu hi trong gi hc không? 
 — Các em thng hi v nhng vn  gì? 
 — Các em t câu hi trong nhng trng hp nào? 
 b) HV ghi ra nhng hiu bit ca mình v vai trò ca vic t câu hi trong 
 hc tp i vi ngi hc. 
Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 Chúng ta bit rng a tr ngay t khi mi hc nói ã là ngi luôn t 
 câu hi. Chúng thng hi b m, nhng ngi xung quanh nhng câu 
 hi nh: ây là cái gì? Kia là con gì? Ti sao th này? Ti sao th kia? 
 TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 49 a) HV nh li v các lp mình ã dy và ghi tóm tt nhng câu tr li cho 
 các câu hi sau: 
 — Thng trong 1 tit hc, có bao nhiêu câu hi ca HS c a ra? 
 — HS thng hi ai trong lp (GV hay các bn cùng hc)? 
 — Câu hi ca HS thng có mc ích gì? 
 — Cách t câu hi ca HS ra sao? 
 — HS có ngn ngi khi hi không? 
 b) HV a ra cách gii quyt cho nhng tình hung sau: 
 Trong gi hc, mt HS hi bn mt câu hi có v "ng ngn" làm c lp 
 ci . Bn x lí nh th nào trc tình hung này? 
 Trong gi hc, mt hc sinh hi GV, câu hi t rõ là hôm trc em ã 
 không hc bài. GV này ã t ra bc mình và nói: “Không hc bài c à? 
 Có th mà cng phi hi”. 
 — Bn có nhn xét gì v thái  ca GV trên? 
 — Nu là bn thì bn s x lí th nào? 
Đọc thông tin dưới đây và hoàn chỉnh ý kiến của mình. 
THÔNG TIN PHẢN HỒI 
 Vì sao trong lp hc HS thng ít nêu câu hi? Vì các GV không chú ý 
 khuyn khích HS t câu hi, các em thng quen là ngi tr li hn là 
 ngi t câu hi. 
 TỔ CHỨC HỌC TẬP CHO HỌC SINH TRONG LỚP GHÉP | 51