SKKN Các thủ thuật và phương pháp dạy học nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học môn Tiếng Anh Lớp 6 mới

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
 MÃ SKKN
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CÁC THỦ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM NÂNG CAO 
 HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH 6 MỚI
 Lĩnh vực/ Môn: Ngoại ngữ/ tiếng anh 
 Cấp học: Trung học cơ sở
 Tài liệu kèm theo: ..........
 NĂM HỌC 2017-2018 ĐỀ TÀI: CÁC THỦ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH 6 MỚI
I. ĐẶT VẤN ĐỀ (LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI).
 1. Lý do chọn đề tài:
 Chương trình Tiếng Anh mới theo đề án 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo 
bậc THCS hiện tại mới chỉ được thí điểm ở các thành phố lớn và một số địa 
phương nhất định. Chương trình sách Tiếng Anh thí điểm mới được xuất bản và 
đưa vào giảng dạy thí điểm đã mang lại sự thay đổi hoàn toàn trong việc dạy và học 
bộ môn Tiếng Anh trong cả nước nói chung và ở cấp THCS nói riêng. Nét đổi mới 
nổi bật của nội dung chương trình này là tạo cơ hội tối đa cho học sinh luyện tập 4 
kĩ năng nghe, nói, đọc và viết trên những chủ đề và tình huống hay nội dung giao 
tiếp có liên quan đến môi trường sống trong và ngoài nước. 
 Hơn nữa, sách giáo khoa cũ hiện nay không còn phù hợp vì nhiều bài học, 
thông tin cũng như số liệu có trong bài học so với tình hình thực tế hiện nay là quá 
lỗi thời, không khuyến khích khả năng sáng tạo cũng như khả năng vận dụng vào 
thực tế của học sinh. Không ai có thể phủ nhận được rằng việc dạy và học ngoại 
ngữ thực chất là hoạt động rèn luyện năng lực giao tiếp dưới các dạng nghe, nói, 
đọc, viết. Muốn rèn luyện được năng lực giao tiếp cần có môi trường với những 
tình huống đa dạng của cuộc sống. Những tình huống giao tiếp này chủ yếu do giáo 
viên tạo ra thông qua nội dung của các tiết học, nếu nội dung không phù hợp thì 
tình huống giao tiếp mà giáo viên đưa ra chắc chắn sẽ không thu hút được các em 
học sinh, từ đó nảy sinh thái độ đối phó hoặc không hào hứng trong việc thực hành 
giao tiếp của các em. Sách giáo khoa thí điểm đã giải quyết được vấn đề đó. Sách 
được biên tập rất lôgic, các phần kết nối với nhau rất chặt chẽ và khoa học.
 Tuy nhiên, qua thực tế ở các trường THCS khi bắt đầu dạy môn Tiếng Anh 
theo sách thí điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo, không chỉ có học sinh mà phần lớn 
giáo viên đều gặp rất nhiều khó khăn khi tiếp cận với giáo trình mới này. Bản thân 
học sinh mặc dù đã học chương trình mới này ở cấp Tiểu học nhưng đa số lại 
không đáp ứng được về mặt kiến thức cũng như các kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết 
chưa đạt được yêu cầu cơ bản, thậm chí có rất nhiều học sinh còn không nói được 
những câu Tiếng Anh đơn giản nhất. 
 Bên cạnh đó, bản thân nhiều giáo viên sau khi nghiên cứu Sách giáo khoa 
mới còn chưa hiểu được mục đích, ý đồ của người viết sách; đó là chưa kể đến một 
số giáo viên không đủ năng lực để giảng dạy theo chương trình mới này.Trước tình 
hình đó, là một giáo viên trực tiếp giảng dạy môn Tiếng Anh theo chương trình 
mới, bản thân tôi đã băn khoăn, trăn trở rất nhiều làm sao để tự học, tự rèn luyện để 
nâng cao trình độ chuyên môn cũng như tìm ra những phương pháp dạy học phù 
 2/ 34 trang ĐỀ TÀI: CÁC THỦ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH 6 MỚI
không cảm thấy nặng nề, quá tải. Tôi đã nghiên cứu, phân tích, tổng hợp các công 
việc cụ thể đã được thực hiện hiệu quả minh chứng trong mỗi tiết dạy của mình.
 3. Đối tượng nghiên cứu
 Với đối tượng nghiên cứu là một số phương pháp và thủ thuật dạy học đối 
với từng kĩ năng trong giáo trình mới. Phương pháp lồng ghép những trò chơi vui 
nhộn vào từng tiết học, tạo môi trường thực hành sôi nổi và không nặng nề cho học 
sinh. Ngoài ra có những thủ thuật dạy từ vựng, dạy kĩ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết, 
và phần ngữ pháp...
 4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu
 Với đề tài này, tôi tập trung nghiên cứu học sinh lớp 6A học theo chương 
trình mới mà tôi đang trực tiếp giảng dạy trong năm học 2017 – 2018
 5. Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp quan sát: Người thực hiện đề tài tự tìm tòi nghiên cứu, tiến 
hành dự giờ thăm lớp của đồng nghiệp. 
 Phương pháp trao đổi, thảo luận: Sau khi dự giờ của đồng nghiệp, đồng 
nghiệp dự giờ người thực hiện đề tài, đồng nghiệp và người thực hiện đề tài tiến 
hành trao đổi, thảo luận để từ đó rút ra những kinh nghiệm cho tiết dạy.
 Phương pháp thực nghiệm: Giáo viên tiến hành dạy thực nghiệm theo từng 
mục đích yêu cầu cụ thể một số tiết dạy.
 Phương pháp điều tra: Giáo viên đặt câu hỏi để kiểm tra đánh giá việc nắm 
nội dung bài học của học sinh.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ (NỘI DUNG GIẢI PHÁP, CẢI TIẾN):
 1. Cơ sở lý luận
 Khi thực dạy môn Tiếng Anh theo chương trình thí điểm mới, tôi luôn quan 
tâm đến việc tăng cường phát triển kĩ năng Nghe, Nói cho học sinh, làm tiền đề cho 
các em rèn luyện kĩ năng Đọc và Viết nhờ đó mà các em mới đam mê và thích thú 
môn Tiếng Anh hơn. Ngoài ra, tôi còn giúp các em hiểu rằng vì sao Bộ Giáo dục và 
Đào tạo lại thực hiện chương trình mới. Lý do chính là vì so với thế giới, thì người 
Việt Nam không hề thua kém ở bất kỳ lĩnh vực nào: Toán học, Công nghệ thông 
tin, Vật lý, Hóa học....; tuy nhiên, riêng đối với việc giao tiếp bằng ngôn ngữ quốc 
tế thì Việt Nam hoàn toàn tụt hậu so với các quốc gia khác trên thế giới, thậm chí 
còn thua cả những nước kém phát triển hơn chúng ta về mọi mặt. Do đó, việc thay 
 4/ 34 trang ĐỀ TÀI: CÁC THỦ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH 6 MỚI
khả năng chuyên môn để tiếp cận và giảng dạy chương trình mới của Bộ Giáo dục 
và Đào tạo.
 Mặc dù có những điều kiện khách quan và chủ quan ảnh hưởng trực tiếp 
trong quá trình giảng dạy nhưng giáo viên đã biết khắc phục vượt lên những khó 
khăn trước mắt, từng bước nâng cao chất lượng giờ dạy môn Tiếng Anh nhằm đáp 
ứng mục đích và yêu cầu của chương trình thí điểm, SGK mới
 Giáo viên trực tiếp giảng dạy bước đầu đã tiếp cận sử dụng tương đối tốt các 
kỹ thuật dạy học đặc trưng, phối hợp khá linh hoạt các kỹ thuật dạy học và vận 
dụng thành thạo và linh hoạt các thủ thuật và phương pháp dạy học mới phù hợp 
với từng yêu cầu mục đích của tiết học.
 Không chỉ giáo viên trực tiếp giảng dạy chương trình mới mà ngay cả giáo 
viên đang dạy chương trình cũ cũng đã bắt đầu từng bước làm quen và chủ động 
tiếp cận với chương trình mới 
 Bản thân mỗi giáo viên không ngừng tìm hiểu, học hỏi và sáng tạo ra nhiều 
đồ dùng dạy học phù hợp với nội dung các tiết dạy, vì vậy nhiều tiết dạy trở nên 
sinh động, có sức lôi cuốn và đạt hiệu quả cao. 
 * Về phía học sinh:
 Đa phần học sinh rất yêu thích môn học và cảm thấy hào hứng với từng bài 
học do giáo viên thiết kế.
 Bản thân các em đã học chương trình thí điểm ở cấp Tiểu học nên không bỡ 
ngỡ với giáo trình mới.
 Một số học sinh đã hình thành kỹ năng trong học tập đối với bộ môn này.
 Phần lớn học sinh nói được những câu đơn giản, xác định được mục tiêu học tập, tích cực 
và mạnh dạn tham gia các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức. 
 * Về cơ sở vật chất:
 Lãnh đạo Nhà trường đã quan tâm đến các lớp học đề án, nên 100% lớp học 
theo chương trình thí điểm được trang bị những phương tiện dạy học hiện đại như: 
loa, máy vi tính, máy chiếu... Nên giáo viên được hỗ trợ đắc lực, sử dụng những 
phương tiện dạy học tốt nhất.
 b. Hạn chế:
 * Về phía giáo viên:
 Lần đầu tiên được tiếp cận với giáo trình mới nên đa số giáo viên còn bỡ 
ngỡ, gặp nhiều khó khăn khi thiết kế bài giảng, chưa tìm được phương pháp, thủ 
thuật phù hợp giúp đối tượng học sinh của mình tiếp cận với bài học một cách hiệu 
quả.
 6/ 34 trang ĐỀ TÀI: CÁC THỦ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH 6 MỚI
 Mặc dù đã được lắp đặt máy chiếu, nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu 
của giáo viên và học sinh.
 2.2 Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng đã đề ra
 a. Lý do khách quan:
 Bộ môn Tiếng Anh chưa phát triển và có phần tụt hậu so với nhiều quốc gia 
trên thế giới. Theo tôi lý do đầu tiên và quan trọng nhất là do học sinh không có 
môi trường sử dụng ngôn ngữ mà các em đã được học. Nhìn tổng quan các nước 
trên thế giới như Ấn Độ hay Singapore, Tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai chính thức 
được sử dụng trong đời sống hằng ngày. Còn những nước như Trung Quốc, Thái 
Lan, hay Malaysia thì ngành du lịch là một trong những thế mạnh của họ. Khi du 
lịch phát triển, ngôn ngữ quốc tế cũng phát triển theo, do nhu cầu cần có để đáp 
ứng lại ngành nghề đó; đồng thời môi trường giao tiếp cũng phong phú và cơ hội 
thực hành cũng thường xuyên hơn. 
 Lớp học môn Tiếng Anh chưa được tách riêng biệt phù hợp với đặc thù của 
môn học, vẫn còn học đại trà chung với các môn học khác theo quy định chung của 
Bộ Giáo dục và Đào tạo
 b. Lý do chủ quan:
 * Về phía người dạy:
 Hầu hết giáo viên lần đầu tiên được tiếp cận với chương trình mới này, không 
tránh khỏi những bỡ ngỡ và lo lắng. Rất nhiều giáo viên cảm thấy lúng túng vì 
lượng kiến thức quá lớn cần phải truyền tải trong một tiết học, nên việc giảng dạy 
không hết nội dung yêu cầu là vấn đề thường xuyên xảy ra. Một phần vì bài học 
quá tải mà học sinh lại yếu, một phần vì bản thân giáo viên không hiểu hết được 
ngụ ý của người biên soạn sách nên chưa liên kết chặt chẽ giữa các phần với nhau, 
giúp tiết kiệm được thời gian và rút ngắn được tiến trình đứng lớp. 
 Đa số giáo viên đã quen với phương pháp và cách dạy của chương trình cũ nên 
việc thay đổi cách dạy cho phù hợp với chương trình mới ngay lập tức là điều khó 
khăn.Những giáo viên dầy dặn kinh nghiệm đã giảng dạy giáo trình cũ nhiều năm 
nên thông thường sẽ áp dụng những phương pháp giảng dạy trước đây vào lớp học 
mới. 
 Một số giáo viên vẫn đang tham gia các lớp bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp 
vụ nên gặp vấn đề về kiến thức khi giảng dạy là không thể tránh khỏi
 * Về phía người học:
 Phần lớn các em chưa đạt được yêu cầu sau khi hoàn thành chương trình Tiểu 
học, do đó việc tiếp cận một lượng kiến thức quá nhiều trong một tiết học là quá 
sức với các em.
 8/ 34 trang ĐỀ TÀI: CÁC THỦ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH 6 MỚI
 hành để học sinh có nhiều cơ hội thực hành hơn nữa, bài tập dạng viết có thể làm 
 mẫu 1 hoặc 2 câu, sau đó có thể giao cho học sinh hoàn thành ở nhà.
 Tạo hứng thú cho học sinh trong một tiết học Tiếng Anh hay không tất cả 
 phụ thuộc vào kỹ năng thiết kế xây dựng ý tưởng cùng với những thủ thuật linh 
 hoạt của người giáo viên, khi học sinh đã tham gia tích cực thì phong trào học 
 Tiếng Anh trong lớp nói riêng và trong toàn trường nói chung mới được đẩy mạnh.
 Giúp cho học sinh trong toàn trường có cơ hội giao tiếp với nhau bằng Tiếng 
 Anh, tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp, nhằm thực hiện tốt cuộc vận động: “Xây 
 dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của Bộ trưởng Bộ Giáo Dục và 
 Đào Tạo thì điều trước tiên người học sinh đó phải có kỹ năng giao tiếp ngay chính 
 trong lớp học trước. Sau khi học sinh đã có một số kỹ năng giao tiếp cơ bản thì giáo 
 viên cần mở rộng sân chơi cho các em như giao lưu giữa lớp này với lớp kia, giữa 
 học sinh khối này với học sinh khối kia, và giữa học sinh trong trường với nhau. Từ 
 đó, để các em nhận thức được, giao tiếp là chìa khóa của mọi thành công. Chỉ có 
 giao tiếp tốt các em mới có cơ hội thể hiện bản thân với bạn bè, với xã hội. Sau mỗi 
 hoạt động như vậy, giáo viên cần đưa ra những nhận xét chi tiết cụ thể, tuyên 
 dương những bạn có tiến bộ cũng như phân tích cho các em hiểu vì sao các em 
 chưa thành công trong buổi sinh hoạt đó. Từ đó, các em nhận ra được những tồn tại 
 của mình để nỗ lực khắc phục. Nội dung hình thức các hoạt động phải có sự thay 
 đổi hoặc làm mới liên tục để ngày càng được phong phú hơn như:
➢ Đóng kịch 
➢ Nói chuyện theo chủ đề 
➢ Thảo luận 
➢ Trò chơi lớn: “Jingle The Golden Bell”, “Who is a millionaire?”, “Vietnam’s got 
 talence”...
 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp, biện pháp:
 a. Các yếu tố cơ bản trực tiếp tác động đến hiệu quả dạy và học của một 
 tiết học theo chương trình thí điểm:
 * Giáo viên:
 Với phương pháp dạy học mới, tích cực thì giáo viên đóng vai trò chỉ đạo, 
 điều khiển học sinh hoạt động trong giờ học. 
 Để tiến hành một tiết học theo chương trình thí điểm có hiệu quả thì giáo 
 viên cần thực hiện tốt các yếu tố cơ bản sau:
➢ Chọn và sử dụng linh hoạt các thủ thuật dạy học phù hợp với từng nội dung bài 
 dạy. 
 10/ 34 trang